جامپینگ فیتنس یا ورزش‌کردن روی ترامپولین ورزشی مفرح و لذت‌قسمت است که مزایا بسیاری نیز برای سلامتی دارد. ورزش ترامپولین عضلات را تحکیم و سلول‌ها را سم‌زدایی می‌کند. جامپینگ فیتنس ورزشی کم‌تأثیر (low-impact) است که سختی بسیاری به مفاصل داخل نمی‌کند. خوشبختانه علاوه‌بر ترامپولین‌های بزرگ، انواع کوچکی از آنها نیز وجود دارند که فضای بسیاری را اشغال نمی‌کنند. در ادامه با ورزش جامپینگ فیتنس و مزایا ترامپولین و خطرات تمرین‌کردن روی آن زیاد تر آشنا می‌شویم و نکات مهم برای خرید جامپینگ فیتنس را می‌گوییم. با ما همراه باشید.

ترامپولین چیست؟

ترامپولین اسکلتی فلزی است که پارچه‌ای ارتجاعی را در خود نگه می‌دارد. این پارچه با فنرهای مارپیچی کشیده و در اطراف به قاب فلزی متصل می‌بشود. روی ترامپولین‌های کوچک‌تر فقط می‌توانید پرش‌های محدودی انجام دهید، ولی روی ترامپولین‌های بزرگ‌تر می‌توانید بالا و پایین بروید و در هوا پشتک بزنید. پریدن روی ترامپولین ورزشی تفریحی و آکروباتیک است که انجام برخی از حرکات آن به توانایی بسیاری نیاز دارد.

تمرینات ترامپولین به سال‌های دور بازمی‌گردند و آثار آنها را می‌توان در نقاشی‌های باستانی پیداشده در چین، مصر و ایران یافت. بر پایه اطلاعات وب‌سایت رسمی المپیک، نخستین ترامپولین‌های امروزی در سال ۱۹۳۴ به‌دست جورج نیسن (George Nissen) و لری گریسولد (Larry Griswold) در دانشگاه آیووا ساخته شدند.

در ابتدا از ترامپولین برای آموزش فضانوردان و به‌گفتن ابزاری آموزشی برای دیگر ورزش‌ها همانند آکروباتیک (acrobatics)، شیرجه، ژیمناستیک و اسکی آزاد منفعت گیری می‌شد. درنهایت ترامپولین چنان محبوب شد که به بازی‌های المپیک نیز راه یافت. اولین مسابقات جهانی ترامپولین در سال ۱۹۶۴ برگزار شد و ترامپولین برای اولین بار در سال ۱۹۶۷ در ایالات متحده به‌گفتن ورزش به رسمیت شناخته شد.

انتخاب ترامپولین مناسب

هیچ زمان سراغ ترامپولین‌های ارزان‌تر نروید، چون کیفیت خوبی ندارند و طبق معمول می‌شکنند یا خراب خواهد شد و امکان پذیر جهت صدمه‌دیدگی شوند. ترامپولین باید دست‌کم ۳۲ فنر مخروطی‌شکل داشته باشد. این جهت انعطاف‌پذیری مناسب و انجام پرش‌هایی یکنواخت‌تر می‌بشود. ساختار فولادی نیز باید بادوام باشد. برخی از مدل‌ها میله‌های حمایتی دارند که برای مبتدیان یا افراد مسن زیاد مفیدند.

اگر ترامپولین را برای فرزندانتان می‌خرید، دقت کنید که به‌قدر کافی ایمن باشد. اندازه ترامپولین را بر پایه جایی که می‌خواهید در آن قرار بگیرد و تعداد افرادی که هم‌زمان از آن منفعت گیری می‌کنند انتخاب کنید. ترامپولین را روی سطحی صاف قرار دهید. اطراف ترامپولین باید خالی از چیزهای خطرناک همانند اشیای سخت و نوک‌تیز باشد.

مزایای ورزش جامپینگ فیتنس

گرچه برخی فقط برای تفریح از ترامپولین منفعت گیری می‌کنند، برخی نیز این کار را برای سلامتی خود انجام خواهند داد. در ادامه برخی از مزایا ورزش جامپینگ فیتنس را گفتن می‌کنیم.

۱. بهبود قوت بدنی، رشد عضلانی و حس عمقی (Proprioception)

ورزش جامپینگ ترامپولین قوت بدنی، رشد عضلانی و حس عمقی را بهبود می‌دهد. حس عمقی توانایی فهمیدن موقعیت، مکان، جهت‌گیری و حرکت بدن و قسمت‌های گوناگون آن است. در پژوهشی که در «مجله بین‌المللی پزشکی پیشگیری» (International Journal of Preventative Medicine) انتشار شد، ۲۰ بیمار مبتلا به پارکینسون به دو گروه تمرینات تحمل وزن (weight-bearing) و تمرینات ترامپولین تقسیم شدند. محققان بعد از ۸ هفته نتایج را از نظر دامنه حرکت، حس عمقی و کیفیت زندگی قیاس کردند. آنها دریافتند که هر دو گروه در هر سه حوزه بهبودهای قابل‌توجهی داشتند، ولی مقدار بهبود در گروه درمانی تمرینات ترامپولین زیاد تر می بود.

پریدن روی ترامپولین چند گروه عضلانی را دچار می‌کند. هنگامی از نیروی حرکت آنی (momentum) بدن برای حرکت روی ترامپولین منفعت گیری می‌کنید، عضلات باسن، پاها، پشت و شکم دچار خواهد شد. با گذشت زمان قوت این عضلات افزایش می‌یابد.

۲. افزایش تراکم استخوان

در پژوهشی مشاهده شد که تراکم استخوان ترامپولینیست‌های حرفه‌ای (competitive trampolinists) در لگن و ستون فقرات بیشتر از همسالان خود است. یقیناً زیاد تر مردم ترامپولینیست‌ حرفه‌ای نیستند، ولی این داده‌ها حاکی از این می باشند که تمرین منظم با ترامپولین جهت تحکیم استخوان‌ها می‌بشود و گمان پوکی استخوان را افت می‌دهد.

۳. افزایش اعتدال

پریدن روی ترامپولین جهت بهبود اعتدال، هماهنگی و توانایی‌های حرکتی می‌بشود که به‌اختصاصی برای افرادی مهم است که در معرض خطر افتادن می باشند. در تحقیقی اشکار شد که ۱۴ هفته تمرین با مینی‌ترامپولین توانایی سالمندان برای بازیابی اعتدال قبل از زمین‌خوردن و افتادن را تا ۳۵درصد افزایش می‌دهد.

۴. بهبود سلامت قلبی‌عروقی

بالا و پایین پریدن مکرر جهت کارکردن زیاد تر قلب و پمپاژ خون زیاد تر به سرتاسر بدن و بهبود توانمندیهای هوازی می‌بشود. این اتفاق به‌اختصاصی برای ورزشکارانی سودمند است که در مسابقات شنا در مسافت‌های طویل و دو ماراتن شرکت می‌کنند.

فعالیت قلبی عضلات قلب را تحکیم می‌کند و مقدار کاری را که بدن باید برای پمپاژ خون انجام دهد افت می‌دهد. این تبدیل افت موارد زیر می‌بشود که همه انها برای سلامت قلب زیاد مفیدند:

ورزش جامپینگ فیتنس می‌تواند جذب اکسیژن را افزایش دهد، چون بر تاثییر تغییرات گرانشی در زمان پریدن اکسیژن بیشتری به سلول‌ها می‌رسد. این به فرد امکان می‌دهد که ورزش را زمان طویل‌تری انجام دهد.

۵. افت استرس

ورزش جهت ترشح هورمون اندورفین می‌بشود که استرس را افت می‌دهد. منقبض و شل‌کردن متناوب عضلات در ورزش جامپینگ فیتنس گردش خون را افزایش می‌دهد و تاثییر مثبتی بر بدن می‌گذارد. بعد از آخر تمرین، عضلات شل و رها خواهد شد که حسی از اسایش را تشکیل می‌کند و امکان پذیر برای افت استرس مؤثر باشد.

۶. سختی کم به مفاصل

تمرین روی ترامپولین تأثیر زیاد کمتری روی مفاصل، بافت نرم و اسکلت دارد. ترامپولین به‌علت ساختار خاص خود (منفعت گیری از فنر یا نوارهای بانجی) در هر پرش مقدار بسیاری از ضربه را جذب می‌کند.

امروزه آگاهی ما درمورد تأثیر ورزش بر بدن افزایش یافته است. برای مثال هنگامی روی سطحی سفت می‌دوید، سختی بسیاری روی مفاصل خاصی همانند زانو و مچ پا داخل می‌بشود که با گذشت زمان امکان پذیر تبدیل صدمه‌های مزمن بشود. ترامپولین ورزشی کم‌تأثیر است که چندین مفصل را دچار می‌کند بدون این که سختی بسیاری بر آنها داخل کند و به همین علت گمان صدمه‌های مزمن را افت می‌دهد.

۷. بهبود کارکرد سیستم ایمنی بدن

جامپینگ فیتنس جهت افزایش گردش مایع لنفاوی می‌بشود. افزایش گردش مایع لنفاوی نیز با افزایش فعالیت گلبول‌های سفید جهت تحکیم سیستم ایمنی بدن می‌بشود. سیستم لنفاوی بخشی از دستگاه گردش خون ماست که مایعی شفاف و بی‌رنگ به‌نام لنف را منتقل می‌کند. این مایع سموم را از بدن دفع می‌کند. هنگامی دریچه‌های لنفاوی بر تاثییر تحول در کشش گرانشی باز خواهد شد، گردش این مایع افزایش می‌یابد. افزایش نیروی جی یا نیروی گرانشی در زمان فرودآمدن جهت افزایش تخلیه لنفاوی می‌بشود که گردش مایع لنفاوی را بهبود می‌دهد، به این علت می‌تواند به سم زدایی بدن پشتیبانی کند.

۸. کالری‌سوزی زیاد تر

اگر می‌خواهید بدانید که آیا ورزش ترامپولین لاغر میکند یا نه، جواب مثبت است. ورزش جامپینگ برای لاغری نیز زیاد سودمند است. مطابق پژوهش‌ها، کالری سوزی جامپینگ فیتنس سه‌ برابر ورزش‌هایی همانند دویدن است.

تمرینات جامپینگ فیتنس

تنها با ۱۵ تا ۲۰ دقیقه ورزش‌کردن در روز می‌توانید کالری بسوزانید، قوت عضلانی خود را افزایش و تعادلتان را بهبود دهید و هم‌زمان سیستم ایمنی خود را نیز تحکیم کنید. در ادامه تعدادی از تمریناتی را که می‌توانید با ترامپولین انجام دهید معارفه می‌کنیم.

۱. پرش‌های پایه‌ای روی ترامپولین برای گرم‌کردن بدن

پرش‌های پایه‌ای عضلات چهارسر، باسن و ساق پا را تحکیم می‌کند.

• روی ترامپولین بایستید و پاها را به‌اندازه عرض شانه باز کنید.
• بازوها و شانه‌ها را شل کنید و آرنج‌ها مقداری خم شده باشند.
• به‌آرامی و با نگه داری خمیدگی جزئی در زانوها بالا و پایین بپرید. پاها باید فقط چند سانتی‌متر از ترامپولین فاصله بگیرند.
• ۲۰ تا ۳۰ بار تکرار کنید.
• ۱۵ ثانیه استراحت کنید. این تمرین را دو دور دیگر نیز تکرار کنید و در کل سه دور را کامل کنید.

۲. حرکت پروانه

تمرینی کلاسیک است که ضربان قلب را افزایش می‌دهد و تکه داخلی و خارجی ران‌ها را دچار می‌کند.

• با پاهای جفت‌شده بایستید.
• بپرید و درحالی‌که در هوا هستید، پاها را از هم باز کنید و هم‌زمان دست‌ها را به‌سمت طرفین و سپس بالای سر ببرید. هنگامی پایین می‌آیید پاها از هم جدا خواهند می بود. در پرش بعدی پاها را مجدد جفت کنید و دست‌ها را پایین و کنار بدن ببرید.
• ۳۰ تا ۴۵ بار حرکت پروانه را تکرار کنید.

۳. پلانک

این نوع حرکت پلانک همه عضلات مرکزی بدن را دچار می‌کند.

• ساعدها را وسط ترامپولین و پاها را روی زمین قرار دهید. (اگر ترامپولین بزرگ است، می‌توانید همه بدن خود را روی آن قرار دهید.)
• ۲۰ تا ۳۰ ثانیه در حالت پلانک بمانید، سپس ۱۰ ثانیه استراحت کنید. این حرکت را ۳ یا ۴ بار تکرار کنید.

۴. حرکت زانوبلند (High Knees)

حرکت زانوبلند ضربان قلب را افزایش می‌دهد و عضلات مرکزی را تحکیم می‌کند.

• پاها را به‌اندازه عرض باسن باز کنید.
• زانوی راست را بالا ببرید، به حالت اولیه برگردید، سپس زانوی چپ را بالا ببرید.
• اگر می‌توانید، این حرکت را طوری انجام دهید که انگار در جای خود می‌دوید.
• حرکت زانوبلند را ۲۰ بار تکرار کنید. (انجام تمرین با دو طرف بدن یک تکرار کامل محسوب می‌بشود.)

۵. حرکت پیشرفته پلانک به شنا

این تمرین همه عضلات مرکزی را دچار می‌کند و قوت بالاتنه را در بازوها و سینه افزایش می‌دهد.

• با درگیرکردن کامل عضلات شکم در حالت پلانک قرار بگیرید. ساعدها را در وسط ترامپولین و پاها را روی زمین قرار دهید. (اگر ترامپولین بزرگ است، می‌توانید همه بدن خود را روی آن قرار دهید.)
• یک‌به‌یک دست‌ها را روی ترامپولین بگذارید و حرکت شنا را انجام دهید. سپس مجدد ساعدها را روی ترامپولین قرار دهید و پلانک بعدی را انجام دهید.
• در همه زمان باید عضلات شکم منقبض باشند.
• این تمرین را ۶ تا ۱۰ بار تکرار کنید.

۶. اسکوات روی ترامپولین

این تمرین عضلات باسن و چهارسر و این چنین عضلات مرکزی بدن را تحکیم می‌کند.

• پاها را به‌اندازه عرض شانه باز کنید و دست‌ها را پهلوی بدن قرار دهید.
• بپرید و در حالت اسکوات فرود بیایید (با زانوهای خمیده، باسن عقب‌رفته و ران‌های موازی با زمین). برای نگه داری اعتدال می‌توانید بازوها را مستقیم روبه رو خود نگه دارید.
• به حالت اولیه برگردید و این حرکت را ۱۵ تا ۲۰ بار تکرار کنید.
• همه ست را ۳ یا ۴ بار یا هرچقدر می‌توانید تکرار کنید.

ابتدا باید این حرکت را آهسته انجام دهید. بعد از تسلط بر این تمرین، می‌توانید آن را مقداری سریع تر و با حرکاتی مدام همانند اسکوات پرشی روی زمین انجام دهید.

تمرین‌کردن روی ترامپولین کوچک در فضایی سرپوشیده هم بی‌خطر است و هم برای سلامتی سودمند است. ترامپولین‌های کوچکی که به آنها ریباندر (rebounder) می‌گویند برای تمرینات فردی طراحی شده‌اند.

زیان های ورزش جامپینگ

ترامپولین می‌تواند جهت صدماتی جدی همانند شکستگی استخوان، ضربه مغزی، رگ‌به‌رگ‌شدگی، کبودی و صدمه به سر بشود. مطابق آمار کمیسیون ایمنی محصولات مصرفی ایالات متحده آمریکا (U.S. Consumer Product Safety Commission)، در سال ۲۰۱۸ بیشتر از ۳۰۰هزار جراحت ناشی از ترامپولین گزارش شده است که از این تعداد بیشتر از ۱۱۰هزار مورد نیازمند مراقبت‌های پزشکی اورژانسی بوده‌اند. زیاد تر صدمه‌های ترامپولین در خانه اتفاق افتاده‌اند، ولی موارد رخ‌داده در پارک‌ها تبدیل صدمه‌های جدی‌تری شده‌اند.

نکات احتیاطی

• برای جلوگیری از صدمه‌دیدگی هربار فقط یک نفر از ترامپولین منفعت گیری کند و از انجام حرکات پرخطر بدون آموزش و عمل های احتیاطی مناسب خودداری کنید.
• کودکان همیشه باید زمان منفعت گیری از ترامپولین تحت نظارت باشند. از آنجا که بین فنرها و سطح مهم سوراخ‌هایی وجود دارد گمان گیرکردن کودکان در این سوراخ‌ها زیاد است. هیچ زمان کودکان را با ترامپولین تنها رها نکنید.
• همیشه در مرکز ترامپولین بمانید تا از روی آن به بیرون پرت نشوید و بر تاثییر افتادن روی زمین صدمه نبینید.
• اگر دلواپس لیزخوردن روی ترامپولین هستید، برای ارامش زیاد تر با پای برهنه یا با پوشیدن یک جفت جوراب مناسب بپرید.
• ترامپولین را در جایی نگهداری کنید که کودکان به آن دسترسی نداشته باشند. حتی ترامپولین‌های کوچک نیز امکان پذیر برای بچه‌ها خطرناک باشند، به‌خصوص برای بچه‌های زیر ۶ سال.
• در صورت ابتلا به هرگونه بیماری یا مشکل جسمی، پیش از انجام ورزش جامپینگ فیتنس با پزشک مشورت کنید.

شما بگویید

ورزش با ترامپولین مفرح و شوق‌انگیز است. شما توانایی انجام این ورزش و منفعت گیری از ترامپولین را داشته‌اید؟

اصول و راه حلهایی کاملا عملی برای یادگیری سریع و ماندگار هر زبان تازه

پوست درخشان و تمیز برای همه ما دلنشین است، اما همه از این موهبت برخوردار نیستند. استرس و آلودگی نه‌تنها بر سلامت جسم، که بر ظاهر پوست هم تاثییر می‌گذارد. احتمالا داشتن پوست قشنگ رؤیایی دور از دسترس به نظر برسد، اما واقعا این‌طور نیست و با صرف مقداری زمان و ممارست می‌توانید پوست فوق الاده داشته باشید. رژیم غذایی سالم و روتین پوستی خوب شما را شگفت‌زده می‌کند. اگر نمی‌خواهید پول بسیاری برای محصولات آرایشی و بهداشتی پرداخت کنید، در این مقاله علاوه‌بر معارفه انواع ماسک شب، درست‌کردن چند ماسک خانگی مناسب را به شما آموزش می‌دهیم که به‌پشتیبانی آنها می‌توانید زیبایی پوست خود را نگه داری کنید. تا انتهای مقاله با ما همراه باشید.

ماسک شب چیست؟

به گفتن ساده، ماسک شب ماسکی است که قبل از خوابیدن روی صورت می‌گذارید و در طول شب روی صورت‌تان می‌ماند و صبح روز سپس صورت‌تان را می‌شویید، اما دیگر ماسک‌ها نزدیک به یک ساعت یا کمتر منفعت گیری خواهد شد. ماموریت مهم این ماسک آب‌رسانی و بهبود پوست در میانه خواب است.

مزایا ماسک شب

در زمان خواب، بدن شما خود را ترمیم می‌کند و پوست شما هم در زمان خواب خودش را بازسازی می‌کند. به همین علت نظر می‌بشود از محصولاتی منفعت گیری کنید که در طول شب مشکلات را مقصد می‌گیرند و زمان کافی برای نفوذ به عمق پوست دارند. ماسک شب خوب با این مقصد تهیه می‌بشود و این چنین امکان پذیر موادی همانند سرم را در پوست نگه دارد و نسبت به کرم‌ها غلظت کمتری دارد و روی بالش لکه چربی تشکیل نمی‌کند. یقیناً این ماسک‌ها مزایا فرد دیگر هم دارند از جمله:

• تشکیل ظاهر بهتر پوست؛
• نرمی و درخشندگی پوست؛
• آب‌رسانی و تغذیه پوست؛
• افت منافذ و چین‌و‌چروک‌ها؛
• افت خشکی و قرمزی؛
• جلوگیری از پیری پوست؛
• ترمیم و بازسازی پوست؛
• از بین بردن مشکلات پوستی.

ماسک شب از مواد مختلفی تهیه می‌بشود که با اهمیت ترین آنها هیالورونیک اسید، شی باتر، روغن آرگان، ویتامین ای (E)، سالیسیلیک اسید و روغن درخت چای می باشند.

انواع ماسک شب

۱. ماسک آنزیمی

سرشار از مواد فعال برای برداشتن سلول‌های مرده، درخشندگی و نرمی پوست است و برای انواع پوست از جمله پوست حساس مناسب است.

۲. ماسک گِلی

اگر جوش دارید، از این ماسک منفعت گیری کنید. ماسک گِل حاوی خاک، سیلت و مواد معدنی است که جهت ازبین‌رفتن چربی اضافی و بازشدن منافذ خواهد شد. این ماسک می‌تواند لکه و بافت ناهموار را بردارد.

۳. ماسک ژله‌ای

ژله می‌تواند در محصولات مراقبتی هم منفعت گیری بشود. ژله برای پوست خشک معجزه می‌کند و سرشار از مواد آب‌رسان و آنتی‌اکسیدان همانند ویتامین سی (C)، ویتامین ای (E) و عصاره چای سیاه است.

۴. ماسک لایه‌بردار

اگر پوست مخلوط یا چرب دارید، این ماسک برای شما مناسب است. زیاد تر این ماسک‌ها حاوی سالیسیلیک اسید و گلیکولیک اسیدند که برای درمان لکه و جوش مفیدند. برای از بین بردن گرفتگی و باز‌شدن منافذ باید هر شب از ماسک منفعت گیری کنید. برخی از انواع ماسک‌های لایه‌بردار همانند چسبی روی صورت شما قرار می‌گیرند و برداشته خواهد شد. این ماسک‌ها طبق معمول برای پوست‌های حساس مناسب نیستند و افرادی با پوست مخلوط یا چرب می‌توانند از آن منفعت گیری کنند.

۵. ماسک ژل

ماسک‌های ژل‌همانند به خنک‌شدن و آب‌رسانی پوست خشک پشتیبانی می‌کنند. زیاد تر آنها حاوی سرم و مواد فعال همانند لاکتیک اسیدند که به ترمیم سد پوستی و جلوگیری از تأثیر رادیکال آزاد پشتیبانی می‌کنند.

۶. ماسک با بافت خامه‌ای

این ماسک‌ها طبق معمول حاوی روغن و مواد مرطوب‌کننده فعال می باشند که به آب‌رسانی پوست پشتیبانی می‌کنند و ظاهر درخشان و جوانی به پوست خواهند داد. این نوع ماسک برای پوست‌های طبیعی تا خشک مناسب است.

نحوه منفعت گیری ماسک شب

ماسک شب آخرین مرحله از روتین شبانه است. زیاد تر افراد ۱ یا ۲ بار در هفته از ماسک شب منفعت گیری می‌کنند. تنها کاری که باید بکنید این است که مقداری از ماسک مدنظرتان بردارید و قبل از خواب به طور‌تان بزنید. صبح روز سپس صورت‌تان را بشویید. این‌طوری صورت روشن‌تر و صاف‌تری خواهید داشت.

قبل از منفعت گیری از ماسک شب، صورت و دست‌هایتان را بشویید. ۳۰ دقیقه قبل از خواب ماسک را بزنید و اجازه دهید جذب پوست‌تان بشود تا روبالشی لک نشود. این چنین می‌توانید یک پارچه روی روبالشی قرار دهید.

نحوه تهیه ماسک شب خانگی

هرچند انواع ماسک شب در بازار هست، طبق معمول این ماسک‌ها حاوی مواد شیمیایی و نگهدارنده‌اند. مواد معطر حاضر در ماسک هم امکان پذیر پوست شما را تحریک کند، به‌خصوص اگر پوست شما حساس باشد. بااین‌حال می‌توانید انواع گوناگون این ماسک را در خانه آماده کنید. در ادامه با نحوه تهیه چند ماسک شب آشنا می‌شوید.

۱. ماسک زردچوبه و شیر

لاکتیک اسید حاضر در شیر به‌راحتی به داخل پوست نفوذ می‌کند و جهت آب‌رسانی و درخشندگی پوست می‌بشود. خاصیت ضدعفونی‌کنندگی و ضدمیکروبی زردچوبه نیز به کشتن باکتری‌های ناسالم و برداشتن بافت اسکار پشتیبانی می‌کند.

مواد ملزوم

• شیر: ۲ قاشق غذاخوری
• زردچوبه: ۱ قاشق غذاخوری

نحوه تهیه و منفعت گیری

• شیر و زردچوبه را در کاسه‌ای کوچک مخلوط کنید.
• این ترکیب را به پوست‌تان بزنید و اجازه دهید همه شب باقی بماند.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• ۲ تا ۳ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۲. ماسک روغن نارگیل

روغن نارگیل پوست شما را در میانه خواب پاکسازی می‌کند. روغن درخت چای هم خاصیت ضدباکتریایی دارد و امکان پذیر به افت جای زخم و آکنه پشتیبانی کند.

مواد ملزوم

• روغن نارگیل: ۱ قاشق غذاخوری
• روغن درخت چای: چند قطره

نحوه تهیه و منفعت گیری

• روغن نارگیل و روغن درخت چای را در یک کاسه کوچک ترکیب کنید و به پوست‌تان بزنید.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• می‌توانید ۳ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۳. ماسک زغال فعال

زغال فعال چرک و چربی اضافی روی پوست را جذب و پوست شما را درخشان می‌کند.

مواد ملزوم

نحوه تهیه و منفعت گیری

• قرص زغال فعال و ژلاتین را در یک کاسه بریزید و به‌خوبی با هم مخلوط کنید.
• مقداری آب به ترکیب اضافه کنید تا شکل خمیر بگیرد و آن را ۱۵ ثانیه در مایکروویو بگذارید.
• خمیر را به‌خوبی ترکیب کنید تا یکدست بشود و هیچ توده‌ای در آن باقی نماند و سپس آن را به طور‌تان بزنید.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• از این ماسک فقط ۱ بار در هفته منفعت گیری کنید.

۴. ماسک لیمو

لیمو منبع خوب ویتامین سی است که می‌تواند به ترمیم پوست و محافظت از آن در برابر صدمه پشتیبانی کند.

مواد ملزوم

• آبلیمو: ۲ قاشق غذاخوری
• عسل: ۱ قاشق غذاخوری

نحوه تهیه و منفعت گیری

• عسل و آبلیمو را با هم مخلوط کنید.
• با یک پد پنبه‌ای ترکیب را روی پوست‌تان بزنید.
• همه شب صبر کنید و صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• ۳ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۵. ماسک روغن زیتون

روغن زیتون به علت خاصیت لایه‌برداری، مرطوب‌کنندگی و تغذیه پوست سودمند است.

مواد ملزوم

• روغن زیتون: ۱ قاشق غذاخوری

نحوه تهیه و منفعت گیری

• روغن زیتون را به پوست‌تان بزنید و پوست‌تان را به‌زمان ۲ دقیقه دایره‌ای ماساژ دهید.
• روز سپس صورت‌تان را با یک پاک‌کننده ملایم و آب بشویید.
• هر زمان خواستید می‌توانید از این ماسک منفعت گیری کنید.

۶. ماسک عسل

عسل بابت خاصیت کشتن باکتری ماده‌ای عالی برای پوست است. این چنین عسل خاصیت مرطوب‌کنندگی دارد.

مواد ملزوم

• عسل: ۱ قاشق غذاخوری

نحوه تهیه و منفعت گیری

• عسل را به طور‌تان بزنید و همه شب صبر کنید.
• روز سپس صورت‌تان را با یک پاک‌کننده ملایم بشویید.
• می‌توانید ۳ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۷. ماسک آلوئه‌ورا و ویتامین E

آلوئه‌ورا از قبل برای پوست منفعت گیری می‌شده است و خاصیت آب‌رسانی دارد. ترکیب آلوئه‌ورا با ویتامین E امکان پذیر یک ماسک شب خانگی زیاد مؤثر باشد.

مواد ملزوم

• ژل آلوئه‌ورا: ۱ قاشق غذاخوری
• کپسول ویتامین ای: ۲ عدد

نحوه تهیه و منفعت گیری

• آلوئه ورا و ویتامین E را با هم مخلوط کنید.
• ترکیب را به پوست‌تان بزنید.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• ۴ یا ۵ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۸. ماسک سفیده تخم‌مرغ

سفیده تخم مرغ یک سفت‌کننده طبیعی است که به سفتی پوست، مبارزه با علائم پیری و کوچک‌شدن منافذ پشتیبانی می‌کند.

مواد ملزوم

• سفیده تخم‌مرغ: ۱ عدد

نحوه تهیه و منفعت گیری

• سفیده تخم‌مرغ را روی پوست‌تان بزنید و اجازه دهید خشک بشود.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• ۳ بار در هفته از این روش منفعت گیری کنید.

۹. ماسک چای سبز

چای سبز یک آنتی‌اکسیدان قوی است که به پاکسازی و حجیم‌شدن پوست پشتیبانی می‌کند. قراردادن کیسه چای سبز روی چشم برای افت تیرگی دور چشم یا افت پف صبحگاهی یک درمان رایج است.

مواد ملزوم

• چای سبز: یک‌چهارم فنجان

نحوه تهیه و منفعت گیری

• چای سبز را آماده کنید و سپس از سردشدن، یک توپ پنبه‌ای را به آن بزنید.
• پنبه را به طور‌تان بزنید.
• صورت شما به‌شدت این ماده را جذب می‌کند.
• صبح روز سپس صورت‌تان را بشویید.
• ۴ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۱۰. ماسک گوجه و عسل

گوجه فرنگی منقبض‌کننده‌ای طبیعی است و می‌تواند به بهبود آفتاب سوختگی پشتیبانی کند. از طرفی عسل به روشن‌شدن، مرطوب‌شدن و نرمی پوست پشتیبانی می‌کند. این ترکیب یک ماسک عالی برای تمیزی پوست است.

مواد ملزوم

• آب گوجه‌فرنگی تازه: ۳ قاشق غذاخوری
• عسل: ۱ قاشق غذاخوری

نحوه تهیه و منفعت گیری

• عسل و آب گوجه‌فرنگی را با هم ترکیب کنید و به پوست‌تان بزنید.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب بشویید.
• می‌توانید ۲ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۱۱. ماسک بادام درختی و شیر

ترکیب بادام درختی و شیر ماسکی به شما می‌دهد که سرشار از فولیک اسید و ویتامین E است. این ماسک پوست شما را نرم می‌کند.

مواد ملزوم

• بادام درختی: ۵ عدد
• شیر: ۲ قاشق غذاخوری

نحوه تهیه و منفعت گیری

• بادام را یک شب خیس کنید و روز سپس پوست آن را بکنید.
• بادام را با مخلوط‌کن خرد کنید.
• شیر را اضافه و با بادام مخلوط کنید.
• ترکیب را با پد پنبه‌ای به پوست‌تان بزنید و یک شب صبر کنید.
• صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• می‌توانید ۳ بار در هفته از این ماسک منفعت گیری کنید.

۱۲. ماسک آب خیار، چای سبز و سیب‌زمینی

خیار برای خنک‌کردن پوست و درمان آفتاب‌سوختگی مناسب است. چای سبز سرشار از آنتی‌اکسیدان است که به پاکسازی صورت پشتیبانی می‌کند. آب سیب‌زمینی هم به درمان لکه و پف صورت پشتیبانی می‌کند.

مواد ملزوم

• چای سبز: نصف فنجان
• خیار: نصف فنجان
• سیب‌زمینی: نصف فنجان

نحوه تهیه و منفعت گیری

• سیب‌زمینی و خیار را رنده کنید و آبشان را بچلانید.
• آب سیب‌زمینی و خیار را با چای سبز ترکیب کنید و این ترکیب را با پد پنبه‌ای به طور‌تان بزنید. صبح روز سپس صورت‌تان را با آب سرد بشویید.
• ۳ بار در هفته این کار را انجام دهید.

بهترین ماسک شب

محصولات حاوی زینک، منزیم، منگنز، پتاسیم و کلسیم جهت نرم‌شدن و تغذیه پوست خواهد شد. این چنین محصولات آب‌رسان می‌توانند رطوبت پوست شما را نگه داری کنند.

شما بگویید

شما چه مقدار با ماسک شب آشنایی دارید؟‌ آیا تابه‌حال از این معجزه زیبایی منفعت گیری کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

اگر می‌خواهید علت تعداد بسیاری از رفتارهای شریک عاطفی، یا حتی خودتان را در رابطه فهمید شوید، حتما این کتاب را بخوانید.

منظور از توهم در روان‌شناسی باورهایی‌اند که به‌رغم نبوده است هیچ‌گونه شواهدی، هم چنان ادامه می‌یابند. زیاد تر اوقات انواع توهم با بیماری‌های روانی همانند اسکیزوفرنی، اختلال دوقطبی یا افسردگی شدید همراه‌اند. این باورهای غلط امکان پذیر طیف وسیعی از موضوعات را در بر گیرند و در برابر استدلال منطقی زیاد مقاوم‌اند. ببینید توهم چیست، انواع آن کدامند و چطور درمان می‌بشود. با ما همراه باشید.

بیماری توهم چیست؟

افراد مبتلا به توهم فکری طبق معمول اعتقاد دارند که مدام تحت‌تعقیب، نظارت یا کنترل نیروهای خارجی می باشند یا توانمندیهای اختصاصی‌ای دارند. این باورها امکان پذیر بعضی اوقات زیاد آزاردهنده باشند و زندگی روزمره فرد مبتلا را مختل کنند.

توهمات امکان پذیر بعضی اوقات معمولی و بعضی اوقات زیاد شگفت‌وغریب باشند. مثالهای معمولی توهم عبارت‌اند از وقتی است که فرد توهم می‌زند تحت‌تعقیب است، فردی عاشق اوست یا همسرش به او خیانت می‌کند. توهم‌های شگفت‌وغریب هم مربوط به چیزهایی‌اند که هیچ زمان رخ نخواهند داد، همانند ربوده‌شدن توسط بیگانگان.

انواع توهم

انواع هذیان و توهماتی که در این تکه معارفه خواهد شد، فقط چند نمونه از انواع متعدد توهم‌اند و امکان پذیر از نظر شدت، بسیاری و زمان‌زمان وقوع بسته به افراد و شرایط خاص آنها متفاوت باشند.

۱. توهم اروتومانیا

اختلال اروتومانیا یا خودمعشوق‌پنداری یعنی باور به این که فردی مشهور یا دارای موقعیت اجتماعی عالی عاشق فرد مبتلاست. شخص مبتلا به این توهم امکان پذیر باور کند که هنرپیشه یا فرد معروف مورد نظر به او علاقه‌مند است یا تصمیم نزدیک‌شدن به او را دارد. طبق معمول در این شرایط فرد مبتلا تلاش می‌کند به هر طریقی با شخصی که معتقد است او را دوست دارد، ربط برقرار کند.

۲. توهم خودبزرگ‌بینی

فرد مبتلا به این نوع توهم بیش‌ از حد حس ارزشمندی می‌کند و خود را دارای دانش، ثروت، توانایی و قوت بسیار‌ای می‌داند. برای مثال امکان پذیر باور کند که کشف مهمی کرده یا از طرف نهادی خاص برای نجات جهان فرستاده شده است. این فرد همیشه باور دارد که توانایی یا قدرتی شگفت انگیز دارد و با خداوند یا نهادهای خاص ارتباطی اختصاصی دارد.

۳. توهم تعقیب و آزار

فرد مبتلا به این توهم بر این باور است که نزدیکانش جاسوسی او را می‌کنند یا در حال خیانت به او می باشند. این توهم علتمی‌بشود فرد همیشه دلواپس صدمه‌هایی از جانب دیگران باشد و این هراس زندگی او را مختل کند.

۴. حسادت

در این نوع توهم به‌رغم نبوده است شواهدی مبنی بر خیانت، فرد معتقد است شریک عاطفی یا همسرش در حال خیانت‌کردن به اوست. این فرد مدام به این فکر می‌کند که شریک زندگی‌اش در نبوده است او با معشوق مخفی خود ملاقات می‌کند یا در حال ردوبدل‌کردن پیغام‌های عاشقانه با اوست.

۵. توهم جسمانی

در این نوع توهم فرد مدام حس بیماربودن می‌کند و معتقد است به نوعی اختلال یا بیماری خاص مبتلاست. این در حالی است که فرد هیچ نشانه جسمانی خاصی مبنی بر بیماربودن ندارد.

علائم توهم

علائم هشداردهنده توهم امکان پذیر شامل این موارد باشد:

• مشکلات خواب؛
• بدگمانی به دیگران؛
• افکار و حرکت غیرمعمول؛
• مشکل در برقراری ربط؛
• افکار یا ایده‌های پارانوئید؛
• انزوای اجتماعی یا کمتر زمان‌گذراندن با دیگران؛
• مشکلاتی در عرصه مراعات بهداشت شخصی یا خودمراقبتی.

علل توهم

گرچه اکنون هیچ توضیح مشخصی برای علت تشکیل توهم وجود ندارد، به‌نظر محققان چندین عامل در تشکیل این اختلال نقش دارند. در این تکه عوامل تشکیل انواع توهم را معارفه می‌کنیم.

۱. ژنتیک

ژنتیک یکی از با اهمیت ترین عوامل مؤثر در تشکیل انواع اختلالات روانی از جمله توهم است. طبق معمول گمان ابتلای افرادی که یک یا چند نفر از اعضای خانواده‌شان دچار این‌گونه اختلالات می باشند، زیاد تر از دیگران است. برای مثال فرزند والدین مبتلا به اختلال هذیانی یا اسکیزوفرنی زیاد تر از دیگر افراد در معرض ابتلا به این اختلالات است.

۲. اختلالات حسی

مطابق پژوهش‌ها، هذیان و توهم در افراد دچار اختلال بینایی یا شنوایی شایع‌تر است. فردی که مشکل بینایی یا شنوایی دارد، به‌علت ناتوانی در فهمیدن تعداد بسیاری از مسائل، زیاد تر به ادراک نادرست از حقیقت تکیه می‌کند. یقیناً این یافته‌ها به این معنی نیست که افراد مبتلا به اختلالات حسی حتما دچار هذیان و توهم خواهند شد؛ امکان پذیر تعداد بسیاری از افراد نابینا یا ناشنوا هیچ مشکلی در عرصه اختلالات هذیانی نداشته باشند.

۳. علل بیولوژیکی

محققان در پژوهش‌های موردی تعداد بسیاری به این نتیجه رسیدند که بعضی اوقات علل بیولوژیکی علتایجاد انواع توهم خواهد شد. در پژوهشی که در سال ۲۰۱۸ انجام شد، محققان شرایط چند نفر از افرادی را که سکته مغزی کرده‌ بودند، بازدید کردند. نتیجه این می بود که افرادی که دچار سکته کانونی در تکه راست قشر پیش‌پیشانی مغز شده بودند، مبتلا به توهم بوده‌اند.

در این پژوهش‌ها اشکار شد که این تکه از مغز با غده‌های قاعده‌ای یا گانگلیون‌های پایه و سیستم لیمبیک ربط دارند و ورودی‌های نورون‌های دوپامین مغز میانی را دریافت می‌کند. دوپامین نوعی انتقال‌دهنده عصبی است که در تشکیل انگیزه، لذت و پاداش نقش دارد. در این پژوهش اشکار شد که دریافت نامنظم دوپامین افراد را در معرض ابتلا به اسکیزوفرنی و روان‌پریشی قرار می‌دهد. با این تفاسیر، به گمان زیاد سیگنال‌دهی معیوب دوپامین در تشکیل و پیشرفت توهم نقش بسزایی دارد.

۴. عوامل محیطی

رایج‌ترین عوامل محیطی که امکان پذیر در تشکیل یا تشدید توهم نقش داشته باشند، عبارت‌اند از:

• رویدادهای استرس‌زای زندگی: رویدادهای صدمه‌زا یا استرس‌زا همانند سوء‌منفعت گیری، خشونت یا غم ازدست‌دادن عزیزان امکان پذیر گمان ابتلا به توهم را افزایش دهند.
• انزوای اجتماعی: نداشتن حمایتاجتماعی و منزوی‌بودن فرد امکان پذیر علتایجاد توهم شوند، چون طبق معمول افرادی که از نظر اجتماعی منزوی می باشند، زیاد تر در معرض پارانویا و بی‌اعتمادی می باشند.
• مصرف مواد مخدر: مصرف مواد مخدر به‌اختصاصی داروهایی همانند آمفتامین‌ها یا مواد توهم‌زا علتایجاد توهم و هذیان در برخی افراد می‌بشود.

گرچه عوامل محیطی امکان پذیر در تشکیل توهم نقش داشته باشند، لزوما به‌خودی‌خود علتایجاد توهم نمی‌شوند.

دیگر عوامل

بر پایه پژوهشی که در سال ۲۰۱۷ انجام شد، تعداد بسیاری از افرادی که به اختلال استرس بعد از سانحه (PTSD) مبتلا شده‌اند، دچار توهم به‌اختصاصی از نوع آزار و اذیت شده‌اند. علاوه‌بر اختلال هذیانی، برخی اختلالات روانی دیگر هم در تشکیل توهم نقش دارند. دیگر عوامل ابتلا به توهم عبارت‌اند از:

درمان توهم

فهمیدن انواع توهم و رسیدگی به آنها امکان پذیر فرایندی چالش‌برانگیز باشد، به‌خصوص اگر فرد مبتلا قوت تشخیص نادرست‌بودن باورهایش را نداشته باشد. برخی از افراد مبتلا به توهم امکان پذیر برای اغاز درمان مقاومت کنند و این قضیه درمان اولیه را دشوار می‌کند.

در مواردی که توهم زندگی روزمره فرد را مختل نمی‌کند، احتمالا فرد فکر کند نیازی به درمان ندارد. در این چنین مواردی، رویکرد حمایتی ملایم از سوی عزیزان امکان پذیر برای تشویق فرد به اغاز درمان سودمند باشد. مهم است به افراد دچار توهم با مهربانی و لطافت نزدیک شوید و با متخصصان سلامت روان همکاری کنید تا فرایند درمان به‌خوبی طی بشود.

۱. مصرف دارو

طبق معمول برای درمان فرد مبتلا به توهم داروهای ضدروان‌پریشی (آنتی‌سایکوتیک‌ها) تجویز می‌بشود. آنتی‌سایکوتیک‌های معمولی داروهایی می باشند که برای مسدودکردن گیرنده‌های دوپامین در مغز منفعت گیری خواهد شد. این داروها از دهه ۱۹۵۰ برای درمان بیماری‌های روانی منفعت گیری شده‌اند و برخی از رایج‌ترین آنها عبارت‌اند از:

• کلرپرومازین؛
• فلوفنازین؛
• تیوتیکسین؛
• پرفنازین؛
• هالوپریدول؛
• تری‌فلوپرازین.

نسل دوم آنتی‌سایکوتیک‌ها که به آنتی‌سایکوتیک‌های آتیپیک معروف‌اند، نوع جدیدی از داروها می باشند که برای درمان اختلالات هذیانی نیز منفعت گیری خواهد شد اما در قیاس با آنتی‌سایکوتیک‌های معمولی عوارض جانبی کمتری دارند. این داروها با مسدودکردن گیرنده‌های دوپامین و سروتونین در مغز عمل می‌کنند و به نظر می‌رسد برای درمان علائم توهم و اختلال هذیانی مؤثرترند. برخی از این داروها عبارت‌اند از:

• الانزاپین؛
• کلوزاپین؛
• آریپیپرازول؛
• آسناپین؛
• ایلوپریدون؛
• ریسپریدون؛
• کاریپرازین؛
• زیپراسیدون.

بعضی اوقات برای درمان توهم داروهای ضدافسردگی و آرام‌قسمت نیز تجویز خواهد شد. داروهای ضدافسردگی همانند مهارکننده‌های انتخابی بازجذب سروتونین (SSRIs) طبق معمول برای درمان اضطراب ناشی از توهم منفعت گیری خواهد شد.

هرکدام از این داروها عوارض جانبی منحصربه‌فردی دارند و فقط باید در صورت صلاحدید و تجویز پزشک مصرف شوند.

۲. روان‌درمانی

روان‌درمانی نیز امکان پذیر در کنار مصرف دارو یا به‌تنهایی برای تسلط بر استرس ناشی از توهم برای فرد تجویز بشود. انواع گوناگون روان‌درمانی برای درمان توهم عبارت‌اند از:

• درمان شناختی‌رفتاری (CBT): درمان شناختی‌رفتاری نوعی روش درمانی است که بر شناسایی و به‌چالش‌کشیدن الگوهای فکری و رفتاری تمرکز دارد.
• درمان روان‌پویایی: درمان روان‌پویایی نوعی روانکاوی است که بر الگوهای ناخودآگاه فکری و رفتاری متمرکز است. درمان روان‌پویشی امکان پذیر برای کشف عوامل عاطفی و روان‌شناختی عرصه‌ای منفعت گیری بشود که در تشکیل توهم نقش دارند.
• خانواده‌درمانی: خانواده‌درمانی شامل روان‌درمانی با فرد مبتلا و اعضای خانواده او برای بازدید الگوهای ارتباطی‌ای است که علتایجاد توهمات فرد خواهد شد.
• گروه‌درمانی: گروه‌درمانی شامل کار با گروهی از افراد است که ازمایش ها یا چالش‌های شبیهی دارند.
• درمان مبتنی بر ضمانت و پذیرفتن (ACT): در این روش درمانی از تکنیک‌های پذیرفتن و ذهن‌آگاهی همراه با ضمانت و فرایندهای تحول حرکت برای افزایش انعطاف‌پذیری روانی منفعت گیری می‌بشود.

مؤثرترین روش درمان توهم بسته به فرد، نیازها و شرایط خاص او متفاوت است.

توانایی‌های مقابله با توهم

امکان پذیر سوال کنید درمان خانگی توهم چیست؟ گسترش توانایی‌های مقابله‌ای در کنار راه حلهای درمانی مهم علتمی‌بشود فرد علائم توهم و اختلال هذیانی را بهتر مهار کند. این توانایی‌های سودمند عبارت‌اند از:

• انجام فعالیت‌های لذت‌قسمت؛
• ذهن‌آگاهی برای ماندن در زمان حال؛
• ترفندهای تنظیم احساسات همانند تنفس عمیق؛
• آمادگی و داشتن برنامه برای وقتی که توهم عود می‌کند.

با گذشت زمان و تمرین این توانایی‌ها به منبع های مورد قیمت مادام‌العمر برای تاب‌آوری تبدیل خواهد شد.

سؤالات رایج

۱. توهم چیست و راه درمانش چیست؟

توهم یکی از علائم مهم روان‌پریشی و شامل باورها قوی به چیزهای نادرست است. دارو و روان‌درمانی ۲ روش مهم درمان این بیماری می باشند.

۲. چطور توهم را از بین ببریم؟

گسترش توانایی‌های مقابله‌ای در کنار راه حلهای درمانی مهم علتمی‌بشود علائم توهم را بهتر مهار کنید.

۳. علت توهم زدن در نوجوانان چیست؟

ژنتیک، اختلالات حسی، عوامل محیطی و عوامل بیولوژیکی با اهمیت ترین علل توهم در نوجوانان و بزرگ‌سالان است.

سخن پایانی

افراد مبتلا به توهم طبق معمول اعتقاد دارند که مدام تحت‌تعقیب، نظارت یا کنترل نیروهای خارجی می باشند یا توانمندیهای اختصاصی‌ای دارند. درمان بیماری عرصه‌ای عامل توهم علتغلبه بهتر بر این اختلال و بهبود علائم آن می‌بشود.

خودتان یا عزیزانتان توانایی‌ای در عرصه این اختلال دارید؟ لطفا نظرات و ازمایش ها ارزشمندتان را با ما و کاربران عزیزمان به اشتراک بگذارید.

در افسردگی غم به لایه‌های عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و حرکت شما به‌وجود می‌آورد. اگر حس افسردگی دارید، حتما با پشتیبانی یک روانشناس متخصص مشکل را ریشه‌یابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ربط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.

به پشتیبانی زبان بدن، ناگفته‌ها را بگویید و بشنوید

بیماری بوسه یا مونونوکلئوز نوعی عفونت مسری است که طبق معمول به‌جهت ویروس هرپسی اپشتین-بار یا ای.بی.وی (EBV) ‌تشکیل می‌بشود. ویروس‌های فرد دیگر هم امکان پذیر جهت مونونوکلئوز شوند. بیماری بوسه در نوجوانان و جوانان شایع است. افراد مبتلا به این بیماری دچار خستگی، تب و بدن‌درد شدید خواهد شد. در این مقاله، زیاد تر با بیماری بوسه و راه‌های تشخیص و درمان آن آشنا می‌شویم. با ما همراه باشید.

بیماری بوسه چیست؟

مونونوکلئوز یا تب غده ای نوعی عفونت ویروسی به‌شدت مسری است که زیاد تر نوجوان و جوانان را دچار می‌کند، اما کودکان هم امکان پذیر به این بیماری مبتلا شوند. طبق معمول ویروس اپشتین-بار و عفونت‌های خاص جهت مونونوکلئوز خواهد شد. از آنجایی که این بیماری به‌راحتی با مایعات بدن همانند بزاق منتقل می‌بشود، بیماری بوسه هم نامیده شده است.

مونونوکلئوز در زیاد تر افراد جدی نیست و خودبه‌خود و بدون درمان از بین می‌رود. بااین‌حال خستگی، بدن‌درد و دیگر علائم شدید امکان پذیر رفتن به مدرسه یا محل کار و انجام فعالیت‌های روزانه را دشوار کنند. در صورت ابتلا به این بیماری، امکان پذیر نزدیک به یک ماه حس مریضی کنید.

علت مونونوکلئوز

نزدیک به ۹۰درصد موارد ابتلا به بیماری بوسه ناشی از ویروس اپشتین-بار می باشند. بااین‌حال ویروس‌ها و عفونت‌های خاص دیگر هم می‌توانند جهت بیماری بوسه شوند، از جمله:

• آدنوویروس؛
• سایتومگالوویروس؛
• هپاتیت آ (A)، هپاتیت ب (B) و هپاتیت سی (C)؛
• ویروس کمپلکس هرپس؛
• ویروس ایدز؛
• روبلا؛
• توکسوپلاسموز.

ویروس اپشتین-بار

ویروس اپشتین بار نوعی ویروس هرپس است. هرچند ویروس اپشتین بار می‌تواند از طریق روابط جنسی منتقل بشود، زیاد تر از طریق نوشیدنی‌های مشترک و بوسیدن انتشار می‌بشود.

چه افرادی زیاد تر در معرض ابتلا به بیماری بوسه می باشند؟

گمان ابتلا به ویروس اپشتین-بار در سن ورود به مدرسه و سن نوجوانی تا جوانی زیاد زیاد تر است. طبق معمول کودکان علائمی ندارند، اما نوجوانان و جوانان دچار علائم مونونوکلئوز خواهد شد. یقیناً هر فردی فارغ از سن‌وسالش امکان پذیر به مونونوکلئوز مبتلا بشود.

وقتی‌که فردی به بیماری مونونوکلئوز مبتلا می‌بشود، ویروس تا آخر عمر در گلو و سلول‌های خونی او باقی می‌ماند.

علائم مهم مونونوکلئوز

مونونوکلئوز علائم مختلفی دارد که امکان پذیر خفیف تا شدید باشند. این علائم به‌مرور زمان و نزدیک به ۴ تا ۶ هفته سپس از تماس با ویروس ابراز می‌کنند و نزدیک به ۴ هفته یا زیاد تر طول می‌کشند. با اهمیت ترین این علائم عبارت‌اند از:

• خستگی شدید؛
• تب؛
• گلودرد؛
• ورم
• گره‌های لنفی در گردن، زیربغل یا کشاله ران؛
• سردرد؛
• افت اشتها؛
• درد یا ضغف عضلانی؛
• جوش؛
• بزرگ‌شدن طحال یا کبد.

شیوع بیماری بوسه

ویروس‌های عامل مونونوکلئوز زیاد مسری می باشند و امکان پذیر در تماس با مایعات بدن فرد دچار عفونت از جمله بزاق او ویروس را بگیرید. این ویروس‌ها به راه حلهای مختلفی منتقل خواهد شد از جمله:

• انتقال خون؛
• سرفه و عطسه؛
• بوسیدن؛
• اشتراک غذا و نوشیدنی یا خوردن غذا از ظرف مشترک؛
• پیوند عضو؛
• تماس جنسی.

هرچند بیماری بوسه خودبه‌خود از بین می‌رود، ویروس در بدن شما باقی می‌ماند. به همین علت این افراد طبق معمول زیاد تر از یک بار به بیماری مبتلا خواهد شد. وجود علائم با فعالیت مجدد ویروس اپشتین-بار نادر است، اما می‌توانید ویروس را به دیگران منتقل کنید. این چنین افرادی با سیستم ایمنی ضعیف امکان پذیر زیاد تر از یک بار دچار علائم بیماری شوند.

عوارض بیماری بوسه

علائم مونونوکلئوز به‌مرور زمان طی ۴ هفته رفع می‌بشود. یقیناً امکان پذیر حس خستگی ماه‌ها ادامه داشته باشد. برخی افراد از رفتن به مدرسه و محل کار خودداری می‌کنند. بزرگ‌شدن طحال و ترکیدن آن یکی از بزرگ‌ترین نگرانی‌های مربوط به بیماری بوسه است. طحال در تکه بالا و چپ شکم قرار دارد و به تصفیه خون پشتیبانی می‌کند. با پارگی طحال خون داخل شکم می‌بشود. خون‌ریزی داخلی ناشی‌ از پارگی طحال نوعی اورژانس پزشکی است که زندگی فرد را تهدید می‌کند.

برای جلوگیری از پارگی طحال بهتر است تا زمان بهبودی از انجام تمرینات شدید و بلند‌کردن وزنه خودداری کنید.

دیگر عوارض بیماری مونونوکلئوز عبارت‌اند از:

• التهاب کلیه؛
• کم‌خونی همولیتیک؛
• مشکل سیستم عصبی همانند آنسفالی و مننژیت؛
• التهاب عضله قلبی؛
• مشکل ضربان قلب؛
• انسداد مسیر هوایی فوقانی.

تشخیص بیماری بوسه

پزشک برای تشخیص بیماری علائم شما را بازدید می‌کند. این چنین بزرگ‌شدن غدد لنفاوی ناحیه گردن و بزرگ‌شدن طحال و کبد را بازدید می‌کند. آزمایش خون نیز برای تشخیص آنتی‌بادی‌ها و گلبول‌های سفیدی منفعت گیری می‌بشود که با عفونت مبارزه می‌کنند.

درمان بیماری بوسه

واکسن یا درمان قطعی برای بیماری بوسه وجود ندارد. آنتی‌بیوتیک‌ها و داروهای ضدویروسی که ویروس‌های دیگر را می‌کشند بر مونونوکلئوز تاثییر نمی‌کنند. به این علت درمان مونونوکلئوز روی تشکیل حس بهتر به ازبین‌رفتن علائم تمرکز دارد.

این چنین فرد می‌تواند خودمراقبتی انجام دهد، از جمله:

• استراحت‌کردن: بیماری بوسه فرد مبتلا را خسته می‌کند. خوابیدن به او پشتیبانی می‌کند تا با عفونت مبارزه کند.
• نوشیدن مایعات: نوشیدن مایعات زیاد از بی‌آبی بدن جلوگیری می‌کند.
• منفعت گیری از مسکن: داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی همانند ایبوپروفن، ناپروکسن و استامینوفن مواردی همانند تب، التهاب، سردرد و گرفتگی عضلانی را از بین می‌برند.
• انجام عمل های تسکین‌دهنده گلو: قرقره آب نمک و مکیدن آبنبات‌های گلودرد امکان پذیر برای شما سودمند باشد.
• پرهیز از ورزش شدید: فعالیت بدنی امکان پذیر سختی بسیاری به طحال بزرگ‌شده داخل کند و جهت پارگی آن بشود. در زمان بیماری و تا ۴ هفته سپس از آن از انجام فعالیت‌های شدید خودداری کنید.

پیشگیری از بیماری بوسه

هیچ واکسنی برای مونونوکلئوز وجود ندارد. بهترین راه پیشگیری از مونونوکلئوز مراعات بهداشت فردی است. غذا و نوشیدنی‌هایتان را با افراد مبتلا به بیماری مونونوکلئوز یا افرادی که علائم بیماری ویروسی همانند تب، سرفه، گلودرد یا خستگی دارند شریک نشوید. این چنین دست‌هایتان را مرتب با آب و صابون بشویید.

آینده فرد مبتلا به بیماری بوسه

امکان پذیر علائم مونونوکلئوز شدید باشند و این بیماری داشتن زندگی معمول را برای فرد مشکل کند. خوشبختانه این علائم به‌مرور زمان با درمان‌های خانگی بهبود می‌یابند. امکان پذیر تا چند ماه حس خستگی کنید. می‌توانید در این زمان با استراحت کافی و مصرف مایعات از خودتان محافظت کنید. این چنین برای جلوگیری از پارگی طحال باید از فعالیت‌های شدید خودداری کنید.

زمان مراجعه به پزشک

در صورت توانایی برخی از علائم باید به پزشک مراجعه کنید، از جمله:

• سختی در بلع یا تنفس؛
• سرگیجه یا غش؛
• ضعف شدید عضلانی در بازوها یا پاها؛
• درد بدنی شدید؛
• تب بالای مقاوم؛
• سردرد شدید؛
• درد شدید در بالا و چپ شکم.

بیماری بوسه و بارداری

مادران مبتلا به بیماری بوسه ناشی‌ از ویروس اپشتین-بار طبق معمول بارداری سالمی دارند. اگر تبی دارید که امکان پذیر گمان سقط جنین یا زایمان زودرس را افزایش دهد، به پزشک خبر دهید. یقیناً احتمالش کم است که ویروس اپشتین-بار در دوران بارداری یا شیردهی به کودک منتقل بشود و کودکان طبق معمول دچار علائم مونونوکلئوز نمی‌شوند. اگر مونونوکلئوز دوران بارداری ناشی از سایتومگالوویروس باشد، امکان پذیر روی جنین هم تاثییر بگذارد و در این مورد باید با متخصص زنان و زایمان سخن بگویید کنید.

شما بگویید

شما چه مقدار با بیماری بوسه آشنایی دارید؟ آیا تابه حال به این عارضه مبتلا شده‌اید؟‌ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.

گامی برای تسلط شما بر توانایی‌های برقراری ربط

هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر