در دنیای امروز، نقش رهبری در پیشرفت سازمان و رسیدن به پیروزی بر فردی پوشیده نیست. ما فقط پیروزی رهبران بزرگ و اثرگذار را می‌بینیم، اما هنگامی دقیق‌تر به زندگی کاری آنها نگاه کنیم، می‌فهمیم که در مسیر رسیدن به پیروزی با چه مشکلات کوچک و بزرگی دست‌وپنجه نرم کرده‌اند. در این مقاله بعد از معارفه چالش‌های رایج رهبری، درمورد راه حلهای مدیریت آنها سخن بگویید می‌کنیم.
۱۳ چالش رایج رهبری
چالش‌های رهبری را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. برخی از آنها مربوط به خود شما و توانایی‌هایتان‌اند و برخی دیگر به محیط کار و زیردستان شما مربوط خواهد شد. در ادامه، رایج‌ترین این چالش‌ها را بازدید و راه حلهای مقابله با آنها را نقل می‌کنیم.
۱. الهام‌بخشی و نگه داری انگیزه خود
زیردستان شما برای ادامه فعالیت خود به انگیزه نیاز دارند. یکی از با اهمیت ترین کارهای رهبر تشکیل انگیزه در افراد است. چطور می‌توانید در دیگران انگیزه تشکیل کنید هنگامی خودتان انگیزه کافی ندارید؟! هنگامی کارها مطابق برنامه‌ها پیش نروند، احتمالا انگیزه خود را از دست بدهید. در جایگاه رهبر تیم ملزوم است تا با فهمیدن درس‌های ناکامی به مسیر خود ادامه دهید.
منبع های انگیزه به دو دسته بیرونی و درونی تقسیم خواهد شد. انگیزه درونی پایدارتر و بهتر از انگیزه بیرونی است. اگر بتوانید برای خود و دیگر اعضای مجموعه انگیزه درونی تشکیل کنید، کارکرد بهتری خواهید داشت.
یکی از مرسوم‌ترین راه حلها برای تشکیل انگیزه در افراد تشکیل معناست. انسان‌ها می‌خواهند کارشان معنادار باشد، به این علت با نشان‌دادن قیمت و اهمیتی که کار هر فرد دارد، می‌توان به او پشتیبانی کرد تا انگیزه ملزوم را به دست آورد.
۲. پشتیبانی به پیشرفت دیگران
ماموریت و چالش دوم شما پشتیبانی به افراد مجموعه است تا رشد کنند. بدون شناخت امید‌ها، هراس‌ها و توانایی‌های اعضای مجموعه خود نمی‌توانید برنامه پیشنهادی برای رشد آنها اراعه کنید. شما به‌گفتن رهبر مجموعه باید اعضای تیم خود را بشناسید، نقاط ضعف و قوت آنها را بدانید و به هرکدام از آنها این زمان را بدهید که رشد کنند.
۳. رهبری تحول
یکی از سخت‌ترین چالش‌هایی که هر رهبری با آن مواجه می‌بشود، مدیریت دوران گذار است. احتمالا سازمان شما به خانه‌تکانی ساختاری نیاز داشته باشد. در این صورت باید آمادگی روانی و اراده ملزوم برای گرفتن تصمیم‌های سخت را داشته باشید. احتمالا ناچار شوید با برخی از اعضای مجموعه خداحافظی کنید. احتمالا ناچار شوید قسمت‌های جدیدی در سازمان تشکیل کنید. همه این فرایندها زمان‌بر، هزینه‌بر و طاقت‌فرسا می باشند.
برای مدیریت تحول نکات مهمی از جمله همراه‌کردن اعضای سازمان الزامی است. آیا توانایی ملزوم برای متقاعدکردن دیگران را دارید؟
۴. مدیریت تعارض‌ها
در هر مجموعه‌ای، تعارض و درگیری بین اعضا یا اعضا با رهبر پیش می‌آید. این تعارض امکان پذیر هر شکلی داشته باشد؛ از بگومگوی ساده گرفته تا تفاوت دیدگاه‌ها بر سر اهداف و نقشه راه سازمان. در این حالت توانایی شما به‌گفتن میانجی تعارض‌ها زیاد حیاتی است. در حقیقت زیاد تر زمان شما در روز باید صرف حل انواع تعارض‌های درون‌سازمانی یا برون‌سازمانی بشود. بعد باید توانایی‌هایی همانند حل قضیه، او مباحثه و سازگاری را در خود تحکیم کنید.
۵. کنارآمدن با سندرم خودویرانگری
یکی از چالش‌هایی که نورهبران با آن روبه رو خواهد شد، سندرم خودویرانگری(ایمپاستر) است. در این سندرم فرد فکر می‌کند که لیاقت کسب جایگاه جاری را ندارد. او خود را ناشایست می‌بیند. به این علت دچار افتاعتمادبه‌نفس می‌بشود. اگر به‌تازگی به‌گفتن مدیر تیم انتخاب شده‌اید، احتمالا زمان تصمیم‌گیری این چنین احساسی داشته باشید و مدام به درستی تصمیم‌ها و نظرات خود شک کنید و بترسید که با مرتکب‌شدن یک نادرست، دیگران شما را فردی بی‌لیاقت فکر کنند.
برای مقابله با این سندرم به توانمندیهای خود نگاهی بیندازید و آنهایی را که علتشده‌اند این چنین موقعیتی اشکار کنید، شناسایی کنید و در رشد آنها بکوشید.
۶. مدیریت رابطه خود با تیم
چه به‌گفتن مدیر به تیمی تازه معارفه شوید و چه به‌گفتن عضوی قدیمی از تیم به این سمت برسید، جفت این حالت‌ها چالش‌هایی را برای تنظیم رابطه شما با تیم تشکیل می‌کنند. اعضای مجموعه می‌خواهند بدانند شما چه برنامه و هدفی برای تیم دارید، انتظارات شما چیست و چطور باید با شما کار کنند. در ابتدای کار، حتما وقتی را صرف تعیین انتظارات متقابل کنید. هرچه شفاف‌تر سخن بزنید و عمل کنید، مطمعن بیشتری کسب می‌کنید. اگر بخواهید همه کارهای آنها را کنترل کنید، به‌زودی مطمعن بین شما از بین خواهد رفت. باید یاد بگیرید به اعضای تیم خود و توانمندیهای آنها مطمعن کنید.
۷. تفویض اختیار
اگر دچار وسواس شوید و همه مسائل را خودتان شخصا مدیریت کنید، اوضاع به‌شدت برایتان دشوار خواهد شد. بخشی از چالش مدیریت واگذاری اختیارات خود به دیگران است، چراکه باید فرد یا افرادی را برای این کار انتخاب کنید. واگذاری اختیار به شما زمان می‌دهد تا بر امور مهم‌تر تمرکز کنید و مطمعن متقابل و اعتمادبه‌نفس زیردستان را نیز افزایش می‌دهد.
۸. هماهنگ‌کردن اعضا با یکدیگر
در یک مجموعه، هرکس ماموریت های مشخصی دارد. ماموریت شما هم‌راستاکردن کار افراد در جهت اهداف است. می‌توان او گفت شما نوعی حلقه واسط بین اعضای تیم خود و نیز بین تیم خود و دیگر قسمت‌ها هستید. به این علت برگزاری جلسه‌های مستمر و تشکیل فضایی برای به‌اشتراک‌گذاشتن داده‌های الزامی با اعضا از ماموریت های و در عین حال چالش‌های شما است.
۹. گرفتن تصمیم‌های سخت
شما به این علت مدیر و رهبر تیم شده‌اید که تصمیم‌هایی را بگیرید که دیگران جرئتش را ندارند. سنگینی بار مسئولیت و عواقب تصمیم نیز با شما است. به همین علت باید خود را آماده این چنین شرایطی کنید. یکی از سخت‌ترین ماموریت های شما درمیان‌گذاشتن اخبار ناگوار با اعضای تیم است. برای مثال احتمالا باید با یک یا چند نفر از اعضا خداحافظی کنید. چطور می‌خواهید این خبر را به خود او یا دیگر همکارانش بگویید؟ شفافیت و صداقت در کنار شیوه و لحن گفتار نقش تعیین‌کننده‌ای دارد. فراموش نکنید که تصمیم درست همیشه آسان‌ترین تصمیم نیست.
۱۰. مدیریت منبع های
ماموریت مدیریت منبع های انسانی و مالی همه یا بخشی از سازمان با شما است. مدیریت دارایی‌ها، رسیدگی به مسائل مالی و تعیین تکلیف منبع های امکان پذیر چالش‌برانگیز باشد، به‌خصوص در سرزمین ما که با تورم زیاد روبه‌روست. به این علت اگر مدیریت یک مجموعه را بر مسئولیت دارید، باید بتوانید برای نگه داری و تحکیم سازمان خود منبع های در دسترس را به‌درستی مدیریت کنید.
۱۱. دریافت بازخورد
بدون بازخوردگرفتن از دیگران نمی‌توانید به‌معنی واقعی کلمه پی به خطاهای خود ببرید. آیا آمادگی دارید تا زیردستان شما بازخوردی صادقانه و شفاف به شما بدهند؟ سبک رهبری شما نقشی مهم در تشکیل فضایی آزاد و راحت برای نقل‌کردن نقدها دارد. اگر تحمل شنیدن نظرات ناموافق یا شک‌کردن دیگران به تصمیم‌های خود را ندارید، نمی‌توانید ادعا کنید که با چالش‌های رهبری کنار آمده‌اید.
۱۲. محبوب‌شدن
یکی از چالش‌های درونی که هر رهبری باید با آن کنار بیاید، تمایل محبوب‌شدن نزد دیگران است. این طبیعی است که ما بخواهیم دیگران ما را دوست داشته باشند و از ما خوششان بیایید، اما در رهبری بعضی اوقات باید تصمیم‌هایی ناخوشایند بگیرید که حتما برخی را غمگین خواهند کرد. ماموریت شما به‌گفتن رهبر مدیریت سازمان یا تیم و رساندن آن به پیروزی است نه محبوب‌بودن نزد همه افراد!
۱۳. نگه داری اسایش
بعضی اوقات اوقات به‌گفتن رهبر تیم باید بحرانی بزرگ را پشت‌سر بگذارید. در این حالت سختی زیاد بسیاری به شما داخل می‌بشود. احتمالا دچار وحشت شوید و با دقت به هرج‌ومرج ایجادشده، تصمیم‌های اضطراب بگیرید، تصمیم‌هایی که احتمالا به‌قیمت موقعیت شما یا بقای کل سازمان شما همه بشود. به این علت ملزوم است اسایش خود را حتی در بدترین شرایط نیز نگه داری کنید و تصمیمی عقلانی بگیرید. اینجاست که هوش اضطراب به پشتیبانی شما می‌آید. بعد باید هرچه زیاد تر برای تحکیم آن تلاش کنید.
چطور با چالش‌های رهبری کنار بیاییم؟
گرچه به برخی از راه حلها و راهکارهای مدیریت این چالش‌ها اشاره کردیم، در این قسمت می‌خواهیم چند روش دیگر را برای کنارآمدن با چالش‌های رایج رهبری معارفه کنیم. این راه حلها زیاد تر بر خود شما به‌گفتن رهبر مجموعه تمرکز دارند.
۱. خودمراقبتی را فراموش نکنید
رهبری کاری سخت و طاقت‌فرساست. وقتی می‌رسد که حس فرسودگی و درماندگی خواهید کرد، وقتی که حس می‌کنید بیشتر از این تحمل شرایط را ندارید. در این حالت باید بتوانید با شرایط کنار بیایید. چطور؟ حتما وقتی برای استراحت و دورشدن از محیط کار در نظر بگیرید. گرچه به‌گفتن مدیر همیشه با تماس‌ها و ایمیل‌ها مواجه می‌شوید، در آن بازه وقتی خود را از این وسوسه دور نگه دارید.
در طول روز و در محیط کاری، وقتی را صرف استراحت در دفتر کارتان کنید. حتما نباید همه دقایق را به کارکردن مشغول باشید. مرتب آب بنوشید و زمان کوتاهی به چشمان خود استراحت دهید.
۲. مسئولیت‌های خود و دیگران را شفاف کنید
شما نمی‌توانید به همه مسائل رسیدگی کنید. برخی چیزها فراتر از مسئولیت و توان شما است. به این علت در ابتدای کار روشن کنید که مسئول چه چیزهایی هستید و مسئول چه چیزهایی نیستید. با واگذاری بخشی از اختیارات و مسئولیت‌های خود به افراد با لیاقت و مورداعتماد، روال انجام کارها را تسهیل کنید و سختی کاری خود را افت دهید. باید زمان خود را صرف با اهمیت ترین مسائل کنید.
۳. اصالت گفتار و حرکت خود را نگه داری کنید
سبک‌های رهبری و نظریه‌های نقل‌شده درمورد آن متفاوت و متنوع‌‌اند. ملزوم نیست فقط از یک سبک خاص پیروی کنید، اما تلاش نکنید فردی باشید که واقعا نیستید. خودتان باشید و در حرکت خود اصالت و تاثییر انگشت خود را نگه داری کنید. اگر بخواهید مرتب از دیگران و سبک‌های گوناگون بدون دقت به شرایط پیروی کنید، دیگران شما را نخواهند پذیرفت.
۴. پشتیبانی بگیرید
رهبر قرار نیست آدم‌آهنی باشد! این کاملا عادی است که بعضی اوقات برای انجام کارهای گوناگون یا حل مسائل از دیگران، به‌خصوص اعضای تیم خود، پشتیبانی بگیرید. با این روش به آنها نشان می‌دهید که شما هم انسانید و آنها نیز می‌توانند از شما خواست پشتیبانی کنند. این چنین می‌توانید برای پرورش توانایی‌های رهبری خود از کوچ‌ها و مشاوران رهبری راهنمایی بگیرید.
۵. از نقدها همچون ابزاری برای اصلاح و رشد خود منفعت گیری کنید
بر فرهنگ نقدپذیری و اصلاح در همه قسمت‌های سازمان پافشاری کنید. به‌گفتن رئیس مجموعه اگر خودتان نقدپذیر باشید، دیگران هم انتقادهای شما را خواهند پذیرفت. برای ترقی فرهنگ نقدپذیری باید ابتدا شیوه درست بازخورددادن را بیاموزید. سپس آن را به زیردستان خود نیز آموزش دهید. اگر کارکنان ببینند که مدیران آماده پذیرفتن نقدها و بازخوردها می باشند، انگیزه آنها برای اراعه نظرات و تجربیاتشان زیاد تر می‌بشود. در این چنین فضایی هم‌افزایی و خلاقیت زیاد تر امکان ابراز و رشد دارد.
به یاد داشته باشید انتقاد نه برای سرزنش دیگران، بلکه برای راهنمایی آنها گفتن می‌بشود. آنها قرار است از نقد شما برای بهبود کارشان منفعت گیری کنند، بعد نقد شما باید دربرگیرنده راهکار باشد.
۶. ربط مؤثر برقرار کنید
ربط مؤثر رمز هماهنگی و همکاری موفق در سازمان است. کانال‌های ارتباطی سازمان را به‌طوری طراحی کنید که افراد بتوانند به‌راحتی با یکدیگر و با شما ربط برقرار کنند. یقین شوید که همه اعضای مجموعه اهداف و قیمت‌های سازمان را فهمیده‌اند. از ابزارهای ارتباطی متنوع و مؤثر برای انتقال مطلب‌ها منفعت گیری کنید.
جمع‌بندی
به‌گفتن رهبر با چالش‌های بسیاری مواجه می‌شوید، اما در انتها پاداش‌هایی بزرگ نیز در انتظارتان است. گرچه محیط کسب‌وکارها و بازارها روزبه‌روز پیچیده‌تر می‌بشود، راه حلهای مدیریتی نیز بهبود می‌یابند تا جواب‌گوی بخشی از این چالش‌ها باشند. با گسترش فردی خود و اندوخته‌گذاری روی ترقی توانایی‌های رهبری می‌توانید خود را آماده رویارویی با چالش‌ها کنید.
در این مجموعه مورد قیمت، همه نیازمندی‌های شما برای اغاز و رشد کسب‌وکار فراهم شده است.
این مجموعه حاصل ازمایش ها اساتید هاروارد است که هر یک، از کارآفرینان و مشاوران بزرگ در دنیا می باشند.