اخترشناسان شش سیاره را کشف کرده‌اند که در رزونانس مداری کامل به دور ستاره‌ای درخشان می‌چرخند. هماهنگی بی‌نقص بین مدار این سیاره‌ها از ۴ میلیارد سال پیش تا بحال پابرجا مانده است. پژوهشگران منظومه‌ی ستاره‌ای مورد او گفت و گو را که در فاصله‌ی ۱۰۰ سال نوری از زمین قرار دارد، به‌تازگی در مقاله‌ای در نشریه نیچر توصیف کردند.
کشف این منظومه می‌تواند به اخترشناسان فرصتی بی‌نظیر بدهد تا تکامل جهان‌هایش را تا وقتی که برای اولین‌بار شکل گرفتند، ردیابی کنند و به‌طور بالقوه، دانشی مورد قیمت درمورد‌ی چگونگی رسیدن منظومه شمسی به حالت جاری‌اش به‌دست آورند. رافائل لوک، اخترشناس دانشگاه شیکاگو و نویسنده‌ی مهم مطالعه به نیویورک‌تایمز او گفت: «این همانند نگاه‌کردن به فسیل است. مدار امروزی سیاره‌ها همان‌گونه است که یک میلیارد سال پیش می بود.»
پژوهشگران فکر می‌کنند که هنگامی سیاره‌ها برای اولین‌بار راه اندازی خواهد شد، مدارشان به دور ستاره هماهنگ است. به عبارت دیگر، وقتی که طول می‌کشد تا یک سیاره به دور ستارهی والد بچرخد، امکان پذیر دقیقا به اندازه‌ی دوبار یا سه بار چرخش سیاره‌ی دوم به دور ستاره باشد.
منظومه‌هایی که سیاره‌هایشان بدین صورت نظم می‌یابند، اتفاق‌ای را توانایی می‌کنند که با گفتن «رزونانس مداری» شناخته می‌بشود. بااین‌حال، رزونانس در کهکشان راه شیری زیاد نادر است و فقط یک درصد از منظومه‌های سیاره‌ای تا این مدت این هماهنگی را نگه داری کرده‌اند.
در زیاد تر اوقات، مدار سیاره‌ها دراثر رویدادی که اعتدال گرانشی منظومه را برهم می‌زند، هماهنگی خود را از دست خواهند داد. این اتفاقات می‌تواند برخورد نزدیک با ستاره‌ای دیگر، راه اندازی سیاره‌ای پرجرم همانند مشتری یا برخورد ویرانگر یکی از سیاره‌ها با جرمی دیگر و شکل‌گیری تاثییر موجی بر دیگر مدارها باشد. به‌حرف های‌ی دکتر لوک، هنگامی این چنین اتفاقی رخ می‌دهد، مدار سیاره‌ها آن‌قدر بی‌نظم می‌بشود که امکان توصیف ریاضیاتی آن‌ها و فهمیدن تاریخ تکامل سیاره‌ها از دست می‌رود.
یافتن حتی یک جفت سیاره‌ی فراخورشیدی در حالت رزونانس، خوش‌شانسی بزرگی برای اخترشناسان است؛ اما در منظومه‌ی ستاره‌ای تازه‌کشف‌شده، به‌نحوه شگفت‌انگیز پنج جفت وجود دارد؛ چون هر شش سیاره دارای مدارهایی هماهنگ با یکدیگر می باشند. دکتر لوک این چنین کشفی را «یک درصد از یک درصد» توصیف می‌کند.
پژوهشگران برای توصیف منظومه از داده‌های ۱۲ تلسکوپ، ازجمله ماهواره نقشه‌بردار فراخورشیدی گذران ناسا (TESS) منفعت گیری کردند. این ماهواره برای اولین‌بار در سال ۲۰۲۰ سیاره‌ها را درحال گذر از روبه رو ستارهی والدشان رصد کرد. مشاهدات بعدی با ماهواره‌ی اروپایی توصیف‌گر سیاره‌های فراخورشیدی (CHEOPS) به پژوهشگران پشتیبانی کرد تا به روابط بین مدارها پی ببرند.
درونی‌ترین سیاره هر ۹٫۱ روز یک‌بار مدار خود را کامل می‌کند. این سیاره در همان مدتی که سیاره‌ی دوم دقیقا دو مرتبه به دور ستاره می‌چرخد (۲۷٫۲ روز)، سه بار مدارش را کامل می‌کند. همین نسبت بین دوره‌های مداری سیاره‌ی دوم و سوم و این چنین سیاره‌ی سوم و چهارم وجود دارد. جفت آخر نیز با نسبتی متفاوت با یکدیگر درحال چرخش می باشند: چهار چرخش سیاره‌ی پنجم با سه چرخش سیاره‌ی ششم برابر است.
هرچند رزونانس مداری یافته‌ای نادر است، خود سیاره‌ها همه انها بزرگ‌تر از زمین و کوچک‌تر از نپتون یا به عبارت دیگر، برخی از رایج‌ترین انواع جهان‌ها در کهکشان می باشند. از آنجایی که ستارهی والد به اندازه‌ی کافی درخشان است که با تلسکوپ‌های روی زمین دیده بشود، نظارت مستمر بر منظومه در آینده مقدور خواهد می بود.
اخترشناسان با دست‌یابی به داده‌های زیاد تر، بهتر می‌توانند جرم و اندازه‌ی سیاره‌ها را تعیین کنند و حتی درمورد‌ی ترکیبات داخلی و جو آن‌ها بیاموزند. این چنین دانشی می‌تواند تخیل ما را در رابطه شرایط سیاره‌هایی که بالقوه می‌توانند دارای حیات باشند، گسترش خواهد داد. این شناخت می‌تواند از اسرار ساختار منظومه شمسی خودمان نیز پرده بردارد و به دانشمندان پشتیبانی کند تا هرج‌ومرج عامل ازدست‌رفتن هماهنگی بین سیاره‌ها را کشف کنند.
منبع