جمله‌ی «خودت سرچ کن» در سال‌های تازه به یکی از شعارهای محبوب درمیان نظریه‌پردازان توطئه تبدیل شده است. از زمین تخت‌گرایان گرفته تا ضدواکسن‌ها، این عبارت زیاد تر به‌گفتن زنگ خطر از سوی آن‌ها به مخالفان یا افرادی که به آنان شک دارند ارسال می‌بشود. بااین‌وجود به‌نظر می‌رسد که ایده‌ی تحقیق و پژوهش در رابطه موضوعی برای یادگیری زیاد تر، چیزی است که باید انتشار کردن اطلاعات نادرست را محدود کند؛ بعد جریان چیست؟
بر پایه مطالعه‌ای تازه، مشکل امکان پذیر از روش مورد منفعت گیری برای این چنین تحقیقاتی باشد؛ یعنی منفعت گیری از موتورهای جستجوی اینترنتی رایج. این معضل از زمان‌ها پیش شناخته‌شده می بود. در برخی موارد، اطلاعات بسیاری در رابطه محدوده‌ی خاصی که کانون یا بخشی از یک نظریه‌ی توطئه است وجود ندارد و به‌همین علت، تحقیقات اینترنتی می‌توانند کاربر را به‌سمت خلاءهای داده که علتتقویت باور توطئه‌ی مرتبط خواهد شد هدایت کنند.
به‌گفتن مثال، می‌توان او گفت مقاله‌ای وجود دارد که کلمه «قحطی مهندسی‌شده» در ایالات متحده را که انگار ناشی از قرنطینه‌ها و واکسیناسیون‌های کووید-۱۹ بوده است، توصیف می‌کند. عبارت قحطی مهندسی‌شده اصطلاحی نیست که به گمان زیاد در منبع های معتبر وجود داشته باشد؛ به این علت اتکا به این کلمه به گمان زیاد شانس روبه رو با نتایج گمراه‌کننده را افزایش می‌دهد.
جاشوا تاکر، نویسنده و یکی از مدیران مرکز رسانه‌های اجتماعی و سیاست دانشگاه نیویورک می‌گوید: «سؤالی که در اینجا نقل می‌بشود این است که هنگامی مردم با یک مقاله‌ی آنلاین روبه رو خواهد شد چه اتفاقی می‌افتد؟ آن‌ها یقین نیستند که این مقاله درست است یا نادرست؛ به این علت با منفعت گیری از موتور جستجو به‌جستوجو اطلاعات زیاد تر درمورد‌ی آن می‌گردند. شما دقیقا این نوع نظر را در تعداد بسیاری از راهنماهای دانش دیجیتال مشاهده می‌کنید.»
تاکر و همکارانش در آزمایش‌های خود به‌جستوجو بازدید این نوشته بودند که مردم چطور اخبار تازه را تایید می کنند. اولین آزمایش آن‌ها در سال ۲۰۱۹ انجام شد. در این آزمایش نزدیک به ۳۰۰۰ شرکت‌کننده از سراسر ایالات متحده صحت مقالات خبری را که به موضوعاتی همانند روال استیضاح ترامپ، واکسیناسیون کووید-۱۹ و تغییرات آب‌وهوایی می‌پرداختند، مورد برسی قرار دادند.
از انتشار کردن همه مقاله‌ها ۴۸ ساعت می‌گذشت. برخی از این مقاله‌ها از منبع های معتبر تهیه شده بودند و برخی دیگر مقالات گمراه‌کننده را شامل می‌شدند. از نیمی از شرکت‌کنندگان خواسته شد برای تایید مقاله‌ها از جستجوی آنلاین منفعت گیری کنند و در روبه رو، راستی‌سنج‌های حرفه‌ای برچسب‌های «درست»، «نادرست یا گمراه‌کننده» و «نامشخص» را به مقاله‌ها چسبانده بودند.
نتایج بازدید‌ها نشان داد افرادی که از آن‌ها خواسته شده می بود تا مقالات را ازطریق جستجوی آنلاین بازدید کنند، ۱۹ درصد زیاد تر از گروه دیگر گمان داشت که مقاله‌ای نادرست یا گمراه‌کننده را به‌گفتن حقیقت برسی کنند.
چهار آزمایش بعدی در این عرصه بین سال‌های ۲۰۱۹ تا ۲۰۲۱ انجام شد. این آزمایش‌ها نشان دادند که درحدود ۱۸ درصد از افرادی که در ابتدا نسبت به یک داستان بی‌مطمعن بودند و آن را گمراه‌کننده برسی کردند، بعد از جستجوی آنلاین قانع شدند که این داستان حقیقت دارد؛ درحالی که تنها ۶ درصد از شرکت‌کنندگان برچسب درست را به برچسب غلط تحول دادند.
جستجوی آنلاین، مقدار باور به اطلاعات نادرست را افزایش می‌دهد
محققان در بخشی از مقاله‌ی خود می‌نویسند: «درطول پنج مطالعه دریافتیم که جستجوی آنلاین برای برسی اخبار می‌تواند باور به اطلاعات نادرست محبوب را به مقدار قابل‌اندازه‌گیری افزایش دهد. ما با منفعت گیری از داده‌های ردیابی دیجیتال شواهدی را اراعه می‌کنیم که با وجود خلاءهای داده مطابقت دارد؛ تا جایی که فهمید شدیم هنگامی افراد به‌صورت آنلاین در رابطه اطلاعات نادرست جستجو می‌کنند، زیاد تر از وقتی‌که درحال جستجو درمورد اخبار واقعی می باشند در معرض اطلاعاتی با کیفیت پایین قرار دارند.»
به‌نظر می‌رسد که قرارگرفتن در معرض اطلاعات نادرست زیاد تر از چیزی که قبلا فکر می‌شد، اهمیت دارد. افرادی که در معرض اطلاعات باکیفیت پایین می باشند نسبت به افرادی که در معرض این چنین اطلاعاتی نیستند، زیاد تر گمان دارد که اخبار نادرست و گمراه‌کننده را باور کنند.
چیراگ شاه، استاد علوم اطلاعات در دانشگاه واشنگتن می‌گوید: «ما فکر می‌کنیم درحالی‌که دست‌اندرکاران و سیاست‌گذاران بین تاثیرات ناهمگون جستجوی آنلاین برای تایید صحت مقالات و کیفیت منبع اعتدال تشکیل می‌کنند، افزایش باور به اطلاعات نادرست نیز باید زمان طراحی مداخلات دانش رسانه‌ای دیجیتال که جستجوی آنلاین را به‌گفتن یک استراتژی بالقوه معارفه می‌کند، از اهمیت اختصاصی‌ای برخوردار باشد.»
چیراگ شاه در ادامه می‌افزاید: «خودت سرچ کن، جمله‌ای خطرناک است. به‌نظر می‌رسد که این حقیقت خلاف واقع باشد؛ چراکه من معلم هستم و دانش‌آموزان را به سرچ‌کردن تشویق می‌کنم؛ مشکل اینجا است که مردم نمی‌دانند چطور این کار را انجام بدهند.»
نتایج مطالعه در ژورنال نیچر انتشار شده است.