نورتریپتیلین از جمله داروهای ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای است که برای درمان افسردگی تجویز می‌بشود. این دارو جهت نگه داری اعتدال مواد طبیعی خاص در مغز می‌بشود. در این مقاله، نکات مهم مصرف و عوارض احتمالی نورتریپتیلین را بازدید می‌کنیم. اگر تصمیم مصرف نورتریپتیلین را دارید، تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.
نورتریپتیلین چیست؟
نورتریپتیلین نوعی داروی ضدافسردگی سه‌حلقه‌ای است که به‌شکل کپسول یا مایع حاضر است و جهت افزایش سروتونین و نوراپی‌نفرین در مغز و بهبود خلقوخو می‌بشود. آونتیل و پاملور دو نام تجاری نورتریپتیلین می باشند.
نکات مهم قبل از مصرف نورتریپتیلین
- دارو را مطابق پیشنهاد پزشک مصرف کنید و اگر سؤالی داشتید، حتما از پزشک یا داروساز سوال کنید.
- دارو را در دمای اتاق و دور از نور و رطوبت نگه دارید.
- دارو را از دسترس کودکان و حیوانات دور نگه دارید.
- مصرف نورتریپتیلین برای افراد زیر ۱۸ سال پیشنهاد نمی‌بشود.
- اگر به‌تازگی دعوا قلبی داشته‌اید، نباید نورتریپتیلین مصرف کنید.
- طبق معمول نورتریپتیلین ۱ تا ۴ بار در روز به‌صورت خوراکی مصرف می‌بشود. اگر نوع مایع دارو را مصرف می‌کنید، حتما از پیمانه‌های مخصوص برای اندازه‌گیری آن منفعت گیری کنید.
- مقدار مصرف دارو به حالت بیماری و جواب به درمان تعیین می‌بشود. طبق معمول پزشک برای افت گمان عوارض جانبی (همانند خشکی دهان یا سرگیجه) ابتدا دوز کم دارو را تجویز می‌کند و به‌مرور زمان مقدار آن را افزایش می‌دهد.
- برای گرفتن نتیجه مطلوب دارو را مطابق برنامه مصرف کنید. این چنین از مصرف مقدار زیاد تر یا طویل‌تر دارو خودداری کنید. با این کار بهبودی شما تسریع نمی‌بشود و فقط گمان عوارض جانبی افزایش می‌یابد.
- حتی اگر حس بهبودی کردید، مصرف دارو را ادامه دهید. بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. قطع ناگهانی دارو امکان پذیر جهت علائمی همانند تحول خلقوخو، سردرد، حس خستگی و تحول حالت خواب بشود.
- نورتریپتیلین بلافاصله عمل نمی‌کند. امکان پذیر برخی نتایج آن را سپس از ۱ هفته مشاهده کنید و گرفتن نتیجه کامل تا ۴ هفته زمان می‌برد.
- اگر بیماری شما بدتر شد یا طول کشید، به پزشک مراجعه کنید.
نحوه مصرف نورتریپتیلین
این دارو باید با یک لیوان آب مصرف بشود. دارو را منظم و مطابق دستورالعملش مصرف کنید.
فراموش‌کردن مصرف نورتریپتیلین
به محض به‌یادآوردن، دوز فراموش‌شده را مصرف کنید. اگر به زمان دوز بعدی نزدیکید، از مقدار فراموش‌شده صرف‌نظر کنید و از مصرف دوبرابری دارو خودداری کنید.
سوء‌مصرف نورتریپتیلین
اگر علائم سوء‌مصرف نورتریپتیلین همانند غش یا مشکل تنفسی دارید، با اورژانس (۱۱۵) تماس بگیرید. سوء‌مصرف نورتریپتیلین علائم مختلفی دارد، از جمله:
مقدار مصرف نورتریپتیلین
۱. مقدار مصرف برای افسردگی در بزرگ‌سالان
- ۲۵ میلی‌گرم خوراکی ۳ تا ۴ بار در روز.
- حداکثر ۱۵۰ میلی‌گرم در روز.
نکات مهم
- امکان پذیر کل دز روزانه در یک وعده مصرف بشود.
- بیماران باید با دزهای کمتر اغاز شوند و دزها باید کم کم افزایش یابد.
- هنگامی که دزهای بالای ۱۰۰ میلی‌گرم در روز تجویز می‌بشود، باید سطح پلاسما کنترل بشود و در محدوده بهینه ۵۰ تا ۱۵۰ نانوگرم در میلی‌لیتر نگه داری بشود.
۲. مقدار دارو برای افسردگی در سالمندان
- ۳۰ تا ۵۰ میلی‌گرم در چند دوز
نکات مهم
- امکان پذیر کل دوز روزانه در یک وعده مصرف بشود.
- بیماران باید با دوزهای کمتر اغاز کنند و دوزها به‌مرور زمان افزایش یابند.
عوارض جانبی نورتریپتیلین
اگر علائم طویل یا بدتر شدند، حتما به پزشک مراجعه کنید.
راهکارهایی برای افت عوارض جانبی نورتریپتیلین
- برای افت گمان سرگیجه یا سبکی سر به‌آرامی از حالت نشسته یا درازکش بلند شوید.
- برای خلاصی از خشکی دهان آب‌نبات یا یخ بمکید، آدامس بجوید، آب بنوشید یا از جانشین بزاق منفعت گیری کنید.
- برای جلوگیری از یبوست غذاهای فیبردار بخورید، آب زیاد بنوشید و ورزش کنید. این چنین می‌توانید از ملین‌های طبیعی منفعت گیری کنید. درمورد نوع ملین مناسب با پزشک مشورت کنید.
- به یاد داشته باشید که نورتریپتیلین با دقت به شرایط شما و با درنظرگرفتن عوارض جانبی تجویز شده است. تعداد بسیاری از افراد سپس از مصرف دارو عوارض جانبی جدی ندارند.
- اگر عوارض جانبی جدی همانند افزایش ضربان قلب، حالت ماسک‌همانند صورت، گرفتگی عضلات، درد شکمی شدید، افت توانایی یا میل جنسی یا بزرگ‌شدن و درد سینه داشتید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- امکان پذیر نورتریپتیلین مقدار سرتونین را افزایش دهد و در موارد نادر جهت سندرم سروتونین بشود. اگر داروهای فرد دیگر مصرف می‌کنید که آنها هم سرتونین را افزایش خواهند داد، گمان تشکیل سندرم سروتونین افزایش می‌یابد. بعد درمورد داروهای خود با پزشک سخن بگویید کنید. این چنین علائم خاص همانند ضربان قلب سریع، توهم، ازدست‌دادن هماهنگی، سرگیجه شدید، حالت تهوع، استفراغ یا اسهال شدید، گرفتگی عضلانی، تب بی‌علت و بی‌قراری غیرطبیعی را به پزشک خبر دهید.
- در صورت تشکیل هرگونه عوارض زیاد شدید همانند درد، ورم یا قرمزی چشم، غش، گشاد‌شدن مردمک یا تحول دید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- عکس العمل حساسیتی زیاد شدید به نورتریپتیلین نادر است. بااین‌حال اگر علائمی همانند جوش، خارش و ورم به‌خصوص در صورت، زبان یا گلو، سرگیجه شدید یا مشکل تنفسی داشتید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
نکات احتیاطی
- اگر به داروهای سه‌حلقه‌ای یا هر ماده فرد دیگر حساسیت دارید، قبل از مصرف نورتریپتیلین به پزشک خبر دهید. این داروها امکان پذیر حاوی مواد غیرفعالی باشند که عکس العمل حساسیتی یا مشکلات فرد دیگر را تشکیل می‌کنند.
- اگر مشکل تنفسی، مشکل کبدی، سابقه دعوا قلبی، مشکل ادرار (ناشی از بزرگ‌شدن پروستات)، پرتلاشی تیروئید، سابقه خانوادگی یا شخصی گلوکوم، سابقه شخصی یا خانوادگی بیماری‌های روانی یا خلقی (همانند اختلال دوقطبی یا روان‌پریشی)، سابقه خانوادگی خودکشی، تشنج یا بیماری‌هایی که گمان تشنج را زیاد تر می‌کنند (همانند بیماری‌های مغزی یا ترک الکل) دارید به پزشک خبر دهید.
- نورتریپتیلین امکان پذیر بر ضربان قلب (طویل‌شدن کیو.تی (QT)) تاثییر بگذارد. در موارد نادر، طویل‌شدن کیو.تی می‌تواند جهت ضربان قلب زیاد سریع و به‌ندرت کشنده بشود و علائم فرد دیگر تشکیل کند که باید بلافاصله به پزشک مراجعه کرد.
- اگر مشکلات قلبی، سابقه طویل‌شدن کیو.تی یا سابقه خانوادگی مشکلات قلبی دارید، به پزشک خبر دهید. مصرف نورتریپتیلین با برخی داروها می‌تواند گمان طویل‌شدن کیو.تی را زیاد تر کند.
- افتپتاسیم و منیزیم امکان پذیر گمان طویل‌شدن کیو.تی را زیاد تر کند. اگر از داروهای خاص (همانند قرص آب یا ادرار‌آور) منفعت گیری می‌کنید یا شرایطی همانند تعریق شدید، اسهال یا استفراغ دارید به پزشک خبر دهید. درمورد مصرف ایمن نورتریپتیلین با پزشک مشورت کنید.
- مصرف نورتریپتیلین می‌تواند جهت سرگیجه یا تاری دید بشود. (مصرف الکل یا ماری‌جوآنا حالت را بدتر هم کند.) بعد از رانندگی و انجام کارهایی که نیاز به هشیاری و دید آشکار دارند، خودداری کنید.
- قبل از انجام جراحی یا کارهای مربوط به دندان، پزشک را در جریان مصرف نورتریپتیلین قرار دهید.
- احتمالا نیاز باشد در دوران مصرف نورتریپتیلین، آزمایش‌هایی همانند آزمایش قلب، آزمایش کارکرد کبد یا آزمایش سطح خونی نورتریپتیلین را انجام دهید.
- نورتریپتیلین امکان پذیر شما را به نور خورشید حساس کند. زمان قرارگیری در معرض نور خورشید را محدود کنید. وقتی که بیرونید، از لباس مناسب و ضدآفتاب منفعت گیری کنید. اگر دچار آفتاب‌سوختگی یا تاول شدید، بلافاصله به پزشک مراجعه کنید.
- شکل مایع نورتریپتیلین امکان پذیر حاوی الکل باشد. اگر دیابت، وابستگی به الکل، بیمای کبدی یا هر شرایطی دارید که باید مصرف الکل را محدود کرد، به پزشک خبر دهید.
- امکان پذیر نورتریپتیلین کنترل قند خون را سخت کند. اگر دیابت دارید، مرتب قند خونتان را کنترل کنید و به پزشک گزارش دهید. احتمالا نیاز باشد داروی دیابت، برنامه ورزشی یا رژیم غذایی خود را تنظیم کنید.
- امکان پذیر افراد مسن به عوارض جانبی دارو به‌خصوص خشکی دهان، سرگیجه، گیجی، مشکل ادرارکردن یا طویل‌شدن کیو.تی حساس‌تر باشند.
- در دوران بارداری، نورتریپتیلین تنها در صورت نیاز مصرف می‌بشود. از آنجایی که مشکلات روانی یا خلقی درمان‌نشده (همانند افسردگی، اضطراب یا اختلال پنیک) می‌توانند مشکل جدی تشکیل کنند، بدون مشورت با پزشک مصرف دارو را قطع نکنید. اگر تصمیم بارداری دارید، درمورد مزایا و عوارض نورتریپتیلین در دوران بارداری با پزشک مشورت کنید.
- نورتریپتیلین می‌تواند داخل شیر مادر بشود و تأثیرات نامطلوبی روی نوزاد شیرخوار داشته باشد. قبل از شیردهی با پزشک مشورت کنید.
هشدارها
داروهای ضدافسردگی برای طیفی از بیماری‌ها همانند افسردگی و دیگر اختلالات روانی و خلقی تجویز خواهد شد. این داروها می‌توانند به جلوگیری از افکار خودکشی پشتیبانی کنند و مزایا فرد دیگر هم دارند. بااین‌حال بر پایه تحقیقات، امکان پذیر مصرف دارو در برخی افراد افسردگی، دیگر علائم خلقی یا افکار خودکشی را بدتر کند. به این علت حتی اگر برای بیماری‌های روانی یا خلقی از دارو منفعت گیری می‌کنید، بهتر است درمورد مزایا و خطرات داروهای ضدافسردگی با پزشک سخن بگویید کنید.
این چنین اگر علائمی همانند بدترشدن شرایط، تحول خلقی‌روانی غیرمعمول (اضطراب، دعوا پنیک، مشکل خواب، بی‌قراری، حس خشمگینی، عمل های تکانشی، خستگی شدید، تکلم زیاد سریع) یا تحول رفتاری غیرمعمول (افکار خودکشی) دارید بلافاصله به پزشک مراجعه کنید. اگر مصرف داروهای ضدافسردگی را تازه اغاز کرده‌اید یا مقدار آن تحول کرده است، به این علائم زیاد تر دقت کنید.
اگر سابقه خانوادگی مرگ‌های بی‌علت زیر ۴۵ سال دارید، به پزشک خبر دهید.
تداخل دارویی نورتریپتیلین
امکان پذیر تداخل دارویی کارکرد نورتریپتیلین را تحول دهید یا گمان ابراز عوارض جانبی را زیاد تر کند. فهرستی از داروهای مصرفی‌تان تهیه کنید و در اختیار پزشک قرار دهید. مصرف هیچ دارویی را به خودسرانه اغاز یا قطع نکنید.
برخی از داروها همانند رقیق‌کننده‌های خون (همانند وارفارین)، دی‌سولفیرام، مکمل‌های تیروئید، داروهای خاص سختی خون بالا (همانند کولونیدین) امکان پذیر جهت تداخل دارویی با نورتریپتیلین شوند. داروهای دیگر همانند سایمتیدین و داروهای تنظیم ضربان قلب امکان پذیر نورتریپتیلین را از بدن شما حذف کنند یا اثرگذاری‌اش را مختل کنند. در ادامه برخی دیگر از داروهایی را که امکان پذیر با این دارو تداخل داشته باشند، معارفه می‌کنیم.
۱. مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز
مصرف مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز (MAO) همانند ایزوکربوکسازید، متاکسالون، لینزولید، متیلن بلو، فنلزین، پیموزاید، تیوریدازین، پروکاربازین، ترانیل‌سیپرومین با نورتریپتیلین می‌تواند تداخل جدی تشکیل کند و حتی کشنده باشد. از مصرف هم‌زمان این داروها خودداری کنید. این چنین زیاد تر مهارکننده‌های مونوآمین‌اکسیداز نباید دو هفته قبل و سپس از درمان با نورتریپتیلین مصرف شوند. درمورد اغاز یا قطع مصرف این داروها با پزشک مشورت کنید.
۲. داروهای افزایش سرتونین
اگر از داروهای افزایش سرتونین همانند فلوکستین یا ونلافاکسین منفعت گیری می‌کنید، خطر سندرم یا مسمومیت سرتوونین افزایش می‌یابد. این چنین در زمان اغاز مصرف دارو یا افزایش مقدار آن گمان سندرم سروتونین وجود دارد.
۳. داروهایی که تداخلشان بر قلب تاثییر می‌گذارد
تعداد بسیاری از داروها همانند آمیودارون، آنتی‌بیوتیک‌ها، سوتالول، کوئینیدین، دوفنیدیل، ماکرولید در کنار نورتریپتیلین می‌توانند جهت طویل‌شدن کیو.تی شوند. قبل از منفعت گیری از نورتریپتیلین، درمورد داروهای مصرفی‌تان با پزشک سخن بگویید کنید.
۴. داروهای آرام‌قسمت
اگر از داروهای خواب‌آور همانند آنتی‌هیستامین‌ها، داروهای ضداضطراب، آرام‌کننده‌های عضلانی یا مسکن منفعت گیری می‌کنید، با پزشک سخن بگویید کنید. برخی داروها حاوی مواد خواب‌آورند. قبل از مصرف دارو برچسب آن را بخوانید و درمورد ایمنی آن با پزشک سخن بگویید کنید.
۵. داروهای حاوی آمی‌تریپتیلین
نورتریپتیلین شباهت بسیاری به آمی‌تریپتیلین دارد. داروهای حاوی آمی‌تریپتیلین را همراه با نورتریپتیلین مصرف نکنید.
۶. داروهای بیماری پارکینسون
از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای بیماری پارکینسون همانند بنزتروپین، تری هگزیفنیدیل خودداری کنید.
۷. داروهای مربوط به مشکل ادرارکردن
از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای مربوط به مشکل ادرارکردن همانند اکسی‌بوتینین یا تولترودین خودداری کنید.
۸. داروهای مربوط به مشکل معده
از مصرف نورتریپتیلین همراه با داروهای مربوط به مشکل معده همانند دیسیکلومین یا هیوسیامین خودداری کنید.
انواع نورتریپتیلین در ایران
نورتریپتیلین به‌صورت قرص نورتریپتیلین ۲۵ میلی‌گرمی، قرص نورتیلین ۲۵ میلی‌گرمی و قرص نورتریپتیلین ۱۰ میلی‌گرمی اراعه می‌بشود.
شما بگویید
شما چه مقدار با نورتریپتیلین آشنایی دارید؟ آیا تابه‌حال این دارو را مصرف کرده‌اید؟ در صورت تمایل، می‌توانید توانایی و نظرتان را در تکه ارسال دیدگاه برایمان بنویسید و این نوشته را از طریق شبکه‌های اجتماعی با دوستانتان به اشتراک بگذارید.
هشدار! این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد و برای منفعت گیری از آن ملزوم است با پزشک یا متخصص وابسته مشورت کنید. اطلاعات زیاد تر
برتری‌بندی کارها را بیاموزید تا در زمان کمتر، بهینه‌تر کار کنید.