میلیاردها نفر در سراسر جهان به دلایل مذهبی یا به منظور افت وزن به‌طور منظم روزه می‌گیرند، اما تا بحال پیامدهای زیستی کامل محدودیت طویل‌زمان کالری به خوبی شناخته نشده می بود.
گروهی از پژوهشگران با تجزیه‌وتحلیل تغییرات سیستمیکی که در طول دوره‌های طویل پرهیز از مصرف غذا در چندین ارگان گوناگون بدن رخ می‌دهد، تاثیرات مثبت و منفی روزه‌داری را بر سلامتی آشکار کرده‌اند.
نویسندگان مطالعه ۱۲ داوطلب سالم را برای شرکت در دوره روزه‌داری هفت روزه انتخاب کردند که طی این زمان آن‌ها اجازه نوشیدن آب را داشتند، اما نباید هیچ غذایی می‌خوردند. شرکت‌کنندگان در طول دوره به دقت تحت نظر قرار داشتند و پژوهشگران تحول در نزدیک به ۳۰۰۰ پروتئین خونی گوناگون را به طور روزانه اندازه‌گیری کردند.
بدن داوطلبان در عرض چند روز اول روزه‌داری منبع های انرژی خود را تحول داد و به جای سوزاندن گلوکز، به سوزاندن چربی‌های ذخیره‌شده روی آورد. درنتیجه‌ی این کار، شرکت کنندگان به‌طور متوسط ۵٫۷ کیلوگرم در طول هفته از دست دادند و این افت وزن را حتی بعد از اغاز مصرف غذا نگه داری کردند.
اگرچه پژوهشگران ناظر تحول عمده‌ای در سطح پروتئین‌های خون در چند روز اول روزه داری نبودند، این حالت بعد از روز سوم تحول کرد و صدها ترکیب که تاثییر مهمی روی سلامتی دارند، به شدت دچار نوسان شدند.
نویسندگان به پشتیبانی مطالعات ژنتیکی قبل که پروتئین‌های گوناگون را به بیماری‌های گوناگون مرتبط کرده بودند، توانستند پیامدهای سلامتی را برای ۲۱۲ ترکیب پلاسما که در طول روزه‌داری تحول کرده می بود، تخمین بزنند. به گفتن مثال، آن‌ها دریافتند که غذا نخوردن برای بیشتر از سه روز به افت سطح پلاسمایی پروتئین SWAP70 منجر شد. ازآن‌جایی که سطوح پایین این نشانگر با افت خطر ابتلا به آرتریت روماتوئید مرتبط است، پژوهشگران گمان می‌زنند این یافته امکان پذیر حداقل توضیحی جزئی برای تسکین درد بیماران مبتلا به بیماری مذکور در طول روزه‌داری طویل‌زمان اراعه دهد.
همچین در فهرست مورد بازدید پروتئینی به نام HYOU1 وجود داشت که به بیماری عروق کرونر مرتبط است. در طول دوره روزه‌داری سطوح این ترکیب نیز افت اشکار کرد که مشخص می کند دوره‌های مداوم گرسنگی امکان پذیر تاثییر مفیدی بر سلامت قلب داشته باشد.
پژوهشگران چندین پیامد منفی مرتبط با روزه‌داری را نیز شناسایی کردند. به‌گفتن مثال آن‌ها ناظر افزایش در فاکتور انعقادی XI بودند که به گمان زیاد با افزایش خطر ترومبوز همراه است. کلودیا لانگنبرگ، نویسنده مطالعه در بیانیه‌ای او گفت: «برای اولین بار می‌توانیم ببینیم که در طول گرسنگی چه اتفاقی در سطح مولکولی در سراسر بدن ما رخ می‌دهد. نتایج ما شواهدی برای مزیت‌های سلامتی روزه‌داری فراتر از افت وزن اراعه می‌دهد، اما این مزایا بعد از سه روز محدودیت کالری، یعنی دیرتر از حد انتظار ما قابل مشاهده می بود.»
مایک پیتزنر از نویسندگان مطالعه با جمع‌بندی پیامدهای این پژوهش اضافه می‌کند درحالی‌که روزه‌داری امکان پذیر در درمان برخی از شرایط سودمند باشد، این رویکرد زیاد تر برای افرادی که از بیماری رنج می‌برند، گزینه مناسبی نخواهد می بود.
یافته‌های مطالعه در مجله‌ی Nature Metabolism انتشار شده است.
منبع