پرندگان ازجمله حیواناتی می باشند که به‌خوبی مورد مطالعه قرار گرفته‌اند؛ بااین‌حال زیست‌شناسان برای زمان طویل از بازدید یکی از غذاهای مورد‌علاقه‌ی آن‌ها، یعنی مدفوع چشم‌پوشی کرده‌اند.
بله درست است، طیف وسیعی از پرندگان دوست دارند که مدفوع ببلعند و این نوشته می‌تواند اثری عمیق و نادیده‌گرفته‌شده روی سلامت آن‌ها داشته باشد. درواقع تمایل پرندگان به خوردن مدفوع امکان پذیر علت مهمی برای تاب‌آوری آن‌ها به‌زمان میلیون‌ها در سرتاسر قاره‌های زمین باشد.
خوردن مدفوع رفتاری است که در حشرات، پستانداران و برخی از پرندگان اهلی همانند طوطی به‌خوبی مستند شده است؛ اما تحقیقات درمورد پرندگان وحشی تا این مدت در مرحله های اولیه قرار دارد.
اکنون تیمی از محققان به سرپرستی آلیس دانبار، میکروب‌شناس محیطی از دانشگاه استرالیای جنوبی در مقاله‌ای که به‌تازگی انتشار شده است، آنچه را که تا بحال درمورد‌ی حرکت کمتر شناخته‌شده‌ی مدفوع‌خواری می‌دانیم و مزایا احتمالی آن گفتن کرده‌اند.
در تقریبا ۲۰ سال قبل، دانشمندان سرتاسر جهان مدفوع‌خواری را در گونه‌های گوناگون ازجمله شترمرغ، باقرقره، اردک، سهره نوک‌قیچی، مرغ باران، کرکس، زاغی و چنگر نوک‌سرخ مشاهده کرده‌اند.
برخی از آن پرندگان مدفوع گونه‌ی خود را می‌خورند؛ درحالی که برخی دیگر طعم‌های شگفت‌تر همانند مدفوع سگ، نهنگ، سمور رودخانه‌ای، شیرکوهی، گاو، فوک و دیگر پرندگان را ترجیح خواهند داد. مدفوع در همه‌جا وجود دارد و انگار پرندگان نهایت منفعت گیری را از آن می‌کنند.
بلع مدفوع شبیه کارکرد پیوند مدفوع در انسان است
به‌حرف های‌ی محققان، بلع مدفوع امکان پذیر شبیه نحوه‌ی کارکرد پیوند مدفوع در انسان، به اعتدال مجدد باکتری‌های خوب در روده‌ی پرندگان پشتیبانی کند؛ به‌گفتن مثال شترمرغ معمولی از فضولات خود تغذیه می‌کند و مطالعه‌ای در سال ۲۰۲۳ نشان داد که درصورت دسترسی به مدفوع تازه، میکروبیوم روده‌ی جوجه‌های بالغ، سریع تر به بلوغ می‌رسند.
مدفوع فقط برای جانداران جوان غذای لذیذی نیست؛ در سال‌های تازه بلبل‌های بالغ، سینه‌سرخ‌ها، بوچانگایان (تیره‌ای از گنجشک‌سانان)، مرغ‌های مقلد، جیجاق‌های بوته‌ای فلوریدا و کلاغ‌های آمریکایی نیز درحین بلعیدن مدفوع جوجه‌های خود مشاهده شده‌اند. درواقع هنگامی‌که پرنده‌ی والد غذا را به لانه‌اش می‌برد، یک بین‌قولی خوشمزه در ازای زحمات خود دریافت می‌کند.
جوجه‌هایی که در آشیانه چشم به راه پرنده‌ی والد خود می باشند، درست همانند دستگاه تامین‌کننده‌ی غذا عمل می‌کنند. آن‌ها بعد از چرخیدن به دور خود، یک کیسه‌ی مدفوع از مقعد خود بیرون می‌آورند که والدین آن‌ها را می‌گیرند و به‌آسانی گرفتن آبنبات از یک نوزاد می‌بلعند.
حرکت بی همتا پرندگان در خوردن مدفوع متاسفانه مورد مطالعه قرار نگرفته است. برخی از دانشمندان گمان می‌کنند که این کار راهی برای تمیز‌نگه‌داشتن لانه است و برخی دیگر بر این باور می باشند که به گمان زیاد این حرکت راهکار پرندگان بالغ برای نگه داری مواد مغذی و میکروب‌هایی باشد که امکان پذیر براثر کار سخت از دست داده باشند.
مطالعه‌ای که در سال ۲۰۲۰ روی باباکس‌های غول‌پیکر انجام شد، نشان‌دهنده‌ی بسیاری باکتری فرمی‌کوت در کیسه‌های مدفوع جوجه‌ها می بود. بسیاری این باکتری یکی از ویژگی‌های مهم روده در تعداد بسیاری از پرندگان است.
خوردن مدفوع علاوه‌بر نگه داری سلامت روده، می‌تواند به پرندگان پشتیبانی کند تا با افتمواد مغذی حاضر سازگار شوند؛ به‌گفتن مثال فکر بر این است که سهره‌های بال‌سفید نوک‌قیچی از مدفوع سمور رودخانه‌ای تغذیه می‌کنند؛ چراکه مدفوع این حیوان شامل استخوان‌های هضم‌نشده‌ای است که از کلسیم ساخته شده‌اند. از نظر دیگر فکر می‌بشود که مرغ‌های باران غول‌پیکر از مدفوع فوک‌ها تغذیه می‌کنند؛ چون درطول دوره‌هایی که این پرنده درحال گرسنگی‌کشیدن و گرم‌نگه‌داشتن تخم‌ها در لانه است، به‌راحتی در دسترس قرار دارد و یک منبع غذایی با انرژی بالا محسوب می‌بشود.
باید درنظر داشت که همه این حرف های‌ها فقط درحد ایده می باشند و ما درصورتی علت مدفوع‌خوردن پرندگان را خواهیم فهمید که دانشمندان اغاز به مطالعه‌ی این نوشته کنند. محققان می‌گویند: «تحقیقات دقیقی برای تفکیک مزایای بالقوه‌ی خوردن مدفوع در چهارچوب مرحله های گوناگون زندگی (با تقاضای منبع های گوناگون و در دسترس‌بودن منبع های متفاوت) نیاز است.»
مطالعه‌ی تازه در ژورنال Biological Reviews انتشار شده است.