تابه‌حال پیش آمده که سپس از آخر ساعت کاری هم چنان ذهنتان دچار مسائل کاری باشد؟ آیا از این که در خانه زمان خالی خود را به تماشای فیلم تعلق دهید حس گناه می‌کنید؟ فکر می‌کنید بهتر است این ۲ ساعت را هم کار کنم؟ آیا زمان ناهار خود در محل کار یا در خانه را مختصر می‌کنید یا اصلا ناهار نمی‌خورید تا زیاد تر کار کنید؟ اگر جواب این سوال‌ها مثبت است، یعنی شما بین زندگی شخصی و کاری خود مرزبندی نکرده‌اید. این مقاله را تا آخر بخوانید تا هم با اهمیت مرزبندی بین این دو آشنا شوید و هم راه حلهای آن را بیاموزید.
چرا جداکردن خود از مسائل کاری اهمیت دارد؟
۱. تشکیل اعتدال بین کار و زندگی
جداکردن خود از محیط کاری به‌معنی تشکیل زمان برای رسیدگی به امور دیگر زندگی است همانند گذراندن زمان با خانواده و دوستان و رسیدگی به مسائل شخصی همانند پیگیری تحصیل فرزندان و خریدکردن. تا فکر خود را از مسائل کاری آزاد نکنیم، امکان شراکت مؤثر در دیگر فعالیت‌های زندگی را نخواهیم داشت حتی اگر در آنها وجود فیزیکی داشته باشیم.
۲. بهبود کارکرد شغلی
می‌سوال کرد چطور با جداکردن خود از کار می‌توانیم کارکرد کاری بهتری داشته باشیم؟ خب هنگامی دچار فرسودگی شغلی، استرس و خستگی باشیم، طبعا نمی‌توانیم خوب کار کنیم. ذهن و جسم ما به استراحت نیاز دارد. بعد ملزوم است وقتی را دور از محیط کاری بگذرانیم.
۳. افت استرس
هنگامی از محیط کار دور می‌شویم، از استرس‌ها دور شده‌ایم. برگشت به خانه و اغاز تعطیلاتی مختصر به ما زمان می‌دهد تا استرس‌ها را از خود دور کنیم.
چطور خود را از محیط کار جدا کنیم؟
حال که با اهمیت و مزایا این کار آشنا شدیم، چطور می‌توانیم واقعا از محیط کار جدا شویم؟ برخی به خانه می‌آیند اما فکرشان هم چنان دچار مسائل کاری است و این یعنی آنها هم چنان در محیط کار وجود دارند! این راهکارهای پیشنهادی احتمالا ذهن ما را از کار جدا کنند؛ امتحانشان کنید.
۱. محیط کاری را از دیگر قسمت‌های خانه جدا کنید
اگر دورکار هستید و در خانه کار می‌کنید، حتما محیط کاری خود را از دیگر قسمت‌های خانه جدا کنید. این جداسازی فیزیکی به شما پشتیبانی می‌کند که بعد از آخر ساعت کاری، ذهنتان نیز جدا بشود. هنگامی محیط کار جلوی چشمان ما باشد، جداشدن از آن دشوار می‌بشود. با هرنگاه حواس ما به مسائل کاری پرت می‌بشود چراکه ذهن ما عادت دارد فضاهای گوناگون را برچسب‌گذاری کند.
۲. مرزهای آشکار و اشکار تعیین کنید
امروزه تعداد بسیاری از افراد بعد از ساعت‌ها خیره‌شدن به صفحه‌نمایش در محیط کار خود، به خانه برمی‌گردند و مجدد مشغول تماشای صفحه‌نمایش تلفن همراه خود یا تلویزیون خواهد شد. برای حل این مشکل و مشکلات شبیه باید مرزبندی شفافی بین محیط کار و زندگی تشکیل کنید. به‌پشتیبانی راهکارهای زیر می‌توانید این مرزبندی را انجام دهید:
- در خانه کمتر به سراغ ابزارهای کاری خود بروید. اگر برای انجام کاری به ابزاری خاص نیاز دارید، آن وسیله را بعد از آخر کار کنار بگذارید و سراغش نروید. این‌طوری کمتر به منفعت گیری مجدد از آن ترغیب می‌شوید.
- در اواخر شب از فضای مجازی دور بمانید. به‌جای آنکه شب‌ها و پیش از خوابیدن مشغول فضای مجازی شوید، کتاب بخوانید یا به موسیقی گوش دهید. مطابق تحقیقات، نور تلفن‌های همراه یا صفحات‌نمایش خواب ما را به تأخیر می‌اندازند. خوابیدن نقش مهمی در نگه داری انرژی و کارکرد بدن ما دارد. آن را دست‌کم نگیرید.
- از برنامه‌های یادآور منفعت گیری کنید. برخی برنامه‌ها هشدار درون‌برنامه‌ای دارند که به شما خبر خواهند داد باید وسیله را کنار بگذارید. این قابلیت را فعال کنید. برخی برنامه‌ها نیز اختصاصی برای مدیریت زمان منفعت گیری از فضای مجازی و تلفن همراه طراحی شده‌اند. از آنها برای مدیریت زمان منفعت گیری از این وسایل منفعت گیری کنید.
۳. به سرگرمی‌ها و فعالیت‌های مفرح مشغول شوید
سپس از یک روز کاری، رسیدگی به باغچه یا دیدار با دوستان امکان پذیر سرگرم‌کننده و اسایش‌قسمت باشد. در طول هفته کاری، وقتی را به فعالیت‌های مفرح تعلق دهید. این فعالیت‌ها هم ذهن شما را از کار دور می‌کنند و هم انرژی شما را بازیابی می‌کنند.
۴. منظم ورزش کنید
ساعت کاری شما ۸ تا ۱۲ ساعت است. ذهن و بدن شما نیاز به استراحت دارد. ورزش سبک روزانه راهی برای بازیابی انرژی بدن و ذهن شما است. ۲۰ دقیقه ورزش و نرمش روزانه چیزی نیست که بخواهید از آن شانه خالی کنید. در ضمن این ورزش آمادگی بدنی شما را نیز نگه داری می‌کند.
۵. وقتی را تنها بگذرانید
زیاد از مشاغل امروزی انواع جلسات، دیدارها و کارهای گروهی دارند. چه درونگرا هستید و چه برونگرا، وقتی هرچند اندک را تنهایی بگذرانید. تنهایی به شما امکان می‌دهد از غوغا دور شوید و ذهن و جسم خود را استراحت دهید. در تنهایی می‌توانید کتاب بخوانید، پیاده‌روی یا نرمش کنید، مدیتیشن انجام دهید یا فقط چرت بزنید.
۶. لباستان را عوض کنید
همان گونه که ذهن ما با دیدن محیط کار حس کارکردن اشکار می‌کند، با پوشیدن هر نوع لباسی نیز آماده شکل خاصی از فعالیت می‌بشود. هنگامی به خانه آمدید، لباس‌های خود را عوض کنید و لباسی بپوشید که ربطی به کار و محیط کاری نداشته باشد.
۷. زمان اغاز و آخر کار را اشکار کنید
اگر زمان کار دست خودتان است، اغاز و آخر آن را اشکار کنید. یک روال اشکار و روتین روشن برای خود بسازید. اگر این کار را نکنید، امکان پذیر کاری را اغاز کنید و یک دفعه ببینید که ساعت‌ها است دچار آن هستید بی‌آنکه فهمید گذر زمان شده باشید.
۸. حواستان را از مسائل کاری پرت کنید
ذهن ما امکان پذیر دچار مسائل کاری بشود. این درگیری ذهنی احتمالا در ساعت‌های غیرکاری نیز ما را رها نکند. بهترین روش برای جداکردن خود از این مشکل، درگیرکردن فکر به فعالیت‌های دیگر است. برای مثال تماشای فیلمی دلنشین و سرگرم‌کننده، رفتن به مهمانی یا بازی رایانه‌ای امکان پذیر ذهن ما را به چیزی جز مسائل کاری مشغول کند.
۹. از پیش برنامه‌ریزی کنید
برنامه‌ریزی هفتگی به شما امکان می‌دهد از پیش مطرح کلی هفته خود را در نظر داشته باشید و بدانید که چه روزهایی سرتان شلوغ است و چه روزهایی آزادترید. برای روزهای آزادتر برنامه‌ریزی کنید تا اوقات خوش و مفرحی را با خانواده، دوستان یا به‌تنهایی سپری کنید. برای روزهایی که سرتان شلوغ است نیز اندکی زمان استراحت در نظر بگیرید.
۱۰. کاری کنید برگشت به سراغ کار آسان نباشد
احتمالا وسوسه شوید سپس از شام مجدد ایمیل خود را باز کنید. سپس یک دفعه به خود بیایید و ببینید که ۲ ساعت دچار بازدید آنها هستید. برای جلوگیری از این قضیه امکان منفعت گیری از فضای مجازی و مطلب‌رسان‌ها را در محیط زندگی خود کم کنید. برای مثال اگر نمی‌توانید گوشی را خاموش کنید، دست‌کم مودم خانه یا اینترنت گوشی خود را خاموش نگه دارید.
۱۱. وقتی برای ناهار در نظر بگیرید
چه دورکار باشید و چه در محیط کار، نیم ساعت را برای ناهار و استراحت در نظر بگیرید. گرچه می‌توانید سر میز کارتان نیز غذا بخورید، این کار لذت غذاخوردن و زمان استراحت را از شما می‌گیرد.
۱۲. بی‌خیالی را تمرین کنید
بعضی اوقات اوقات مسائلی در محیط کار پیش می‌آیند که مستقیم به شما ربطی ندارند. اگر خود را دچار آنها کنید، ذهن خود را دچار کرده‌اید. بعد بهتر است بی‌خیال این مسائل شوید. برای مثال احتمالا سامانه قطع شده باشد، احتمالا همکار خودتان سر قضیه‌ای با شما اختلاف‌نظر اشکار کرده باشد. همه این موارد به شما استرس داخل می‌کنند. اگر قضیه جدی و دنباله‌دار نیست، بهتر است آن را در ذهن خود نشخوار نکنید.
شما چه راه‌حلی دارید؟
حالت کار و زندگی شما چطور است؟ آیا هنگامی که کار نمی‌کنید هم هم چنان ذهنتان دچار کار است؟ چه راه حلهای فرد دیگر برای جداکردن کار و زندگی بلدید؟ نظرات خود را با ما در بین بگذارید.
چطور با مدیر و همکاران خود
تعامل موثری داشته باشیم.
چطور در سازمان خود پله‌های ترقی را به‌شدت طی کنیم.