نوشته و ویرایش شده توسط آینده نوین
ماه در جواب به کندشدن زمین، روی مدار خود به بیرون حرکت میکند. ماتیاس گرین، دانشمند اقیانوسشناس در دانشگاه بنگور در ولز، میگوید اسکیتبازی را فکر کنید که دستهایش را دراز کرده و سرعتش را افت میدهد. این همان اصل فیزیکی، اما رو به عقب است.»
یکی از اولین افرادی که پهنشدن مدار ماه را پیشبینی کرد، جرج داروین، یکی از پسران چارلز داروین می بود. اما فرضیهی او که در سال ۱۸۷۹ انتشار شد، تا هنگامی فضانوردان آمریکایی و ماهنوردهای رباتیک شوروی، دستگاههایی به نام بعدبازتابگرها را روی سطح ماه به جا نگذاشتند، تایید نشد. پژوهشگران میتوانند پالسهای لیزری را به سمت آینههای این ابزارهای کوچک بتابانند و زمان وقتی را که طول میکشد تا نور یک سفر رفتوبرگشت انجام دهد، اندازه بگیرند. این دستگاهها راهی برای اندازهگیری دقیق فاصلهی زمین تا ماه به دانشمندان دادند. در اغاز دههی ۱۹۷۰، پژوهشگران دریافتند که ماه هر سال تقریبا ۳۸ میلیمتر از زمین دور میبشود.
۳۸ میلیمتر تقریبا معادل شدت ماهانهی رشد ناخن انسان است. رابرت تایلر، دانشمند سیارهشناس در مرکز پرواز فضایی گادرد ناسا میگوید: «ما با تغییراتی زیاد کوچک سروکار داریم.»
اما درطول صدها میلیون سال، ماه با دورشدن هرچه زیاد تر در آسمان بهنحوه محسوسی کوچکتر میبشود. در برخی اوقات، ماه آنقدر کوچک بهنظر میرسد که نمیتواند خورشید را بهطور کامل مسدود کند و خورشیدگرفتگی به رویدادی تاریخی تبدیل خواهد شد.
برای محاسبهی تاریخ آخرین خورشیدگرفتگی کامل، یادآوری این مسئله مهم است که مدار ماه به دور زمین و مدار زمین به دور خورشید، هردو بیضوی می باشند؛ بدین معنی که فاصلهی بین زمین تا ماه و زمین تا خورشید ثابت نیست. اندازهی ظاهری ماه و خورشید که از روی زمین دیده میبشود، براینمبنا متفاوت است. اندازهی ماه در بزرگترین و کوچکترین حالت تقریبا ۱۴ درصد تفاوت دارد؛ درحالیکه تفاوت مربوط به خورشید درحدود سه درصد است.
آخرین خورشیدگرفتگی کامل وقتی رخ میدهد که ماه در بزرگترین اندازهی ظاهریاش بهسختی خورشید را در کوچکترین اندازهی ظاهریاش بپوشاند
آخرین خورشیدگرفتگی کامل وقتی رخ میدهد که ماه در بزرگترین اندازهی ظاهریاش بهسختی خورشید را در کوچکترین اندازهی ظاهریاش بپوشاند. با انجام برخی محاسبات مربوط به قطر ماه و اندازههای ظاهری ماه و خورشید، میتوان به عدد تقریبی ۶۲۰ میلیون سال رسید.
اما پژوهشگران هشدار خواهند داد که در عدد یادشده عدم قطعیت وجود دارد. در وهلهی اول، فکر شده است که ماه با شدت جاری خود از زمین دور میبشود. به باور دکتر گرین، تقریبا بهطور قاطق این اتفاق رخ نخواهد داد. او میگوید شدت عقبرفت ماه تحتتاثییر مجموعهای از پارامترها ازجمله طول یک روز روی زمین، عمق حوضههای اقیانوسی و آرایش قارههای ما است. درنتیجه سادهانگاری است که فکر کنیم ماه مدام با همین شدت از ما دور میبشود.
اکثر پژوهشگرن توافق دارند که شدت عقبرفت ماه به گمان زیاد افت خواهد یافت. برایان آربیک، پژوهشگر اقیانوسنگاری فیزیکی در دانشگاه میشیگان میگوید: «اگر محبور باشم گمان بزنم، جزرومدهای آینده به گمان زیاد ضعیفتر خواهند شد.» جزرومد ضعیفتر به عقبرفت کندتر ماه منجر میبشود و به زمین زمان بیشتری میدهد تا تلاقی کامل ماه و خورشید را توانایی کند.
شواهد خوبی وجود دارد که مشخص می کند ماه در قبل نیز کندتر به عقب رفته است. مارگریت لانتیک، زمینشناس در دانشگاه ویسکانسین در مدیسون، سنگهای رسوبی در استرالیا را که تغییرات اقلیمی ناشی از نوسانات فاصلهی زمین و ماه را ثبت میکنند، تجزیهوتحلیل کرده است او میگوید: «من رد آن تغییرات نجومی را شناسایی کردم.»
یافتههای تیم لانتیک و دیگر پژوهشگران در همانندسازیهایی منفعت گیری شده است که نشان خواهند داد ماه درطول تاریخ خود سالانه بین ۱۰٫۱۶ میلیمتر تا ۳۰٫۴۸ میلیمتر به عقب رفته است. همانندسازیها این چنین حاکی از آن می باشند که ماه در برخی دورهها با طول چند ده میلیون سال، با شدت بیشتر از صد میلیمتر در سال از زمین دور شده است.
خورشیدگرفتگی کامل تا نزدیک به سه میلیارد سال آینده رویتپذیر خواهد می بود
مدلهای دکتر تایلر ماموریتی دلهرهآور پیشبینی شدت عقبرفت آتی ماه را برعهده گرفتند. تیم او نتیجه گرفته است که ماه در چند میلیارد سال آینده بهطور متوسط سالانه درحدود ۷٫۶ میلیمتر از زمین دور خواهد شد. بهحرف هایی دکتر تایلر، عقبرفت ماه در آینده به اندازهی دوران باستان متغیر نخواهد می بود.
اگر همانندسازیهای دکتر تایلر درست باشد، خورشیدگرفتگی کامل تا نزدیک به سه میلیارد سال آینده رویتپذیر خواهد می بود. بااینحال، وی هشدار میدهد که عدم قطعیت چشمگیری در این برآورد وجود دارد.
دکتر پترو میگوید هرچند تا این مدت زمانهای زیاد بسیاری برای تواناییی خورشیدگرفتگی باقی مانده است، نباید شکوه این اتفاقات را فراموش کنیم. امکان تماشای تلاقی کامل ماه و خورشید، اتفاقای اختصاصی ما زمینیها است. او میگوید: «هیچ سیارهی فرد دیگر در منظومه شمسی خورشیدگرفتگی کامل ندارد. فقط ما این چنین زمان بسیارای داریم.»
دسته بندی مطالب
کسب وکار
تکنولوژی
اموزشی
سلامت
منبع