گاهی وقتها در رویاها، تصاویری میبینیم که تصور دیدن آنها در واقعیت را نداریم. گاهی چیزهایی میبینیم که خیلی دوستشان داریم و گاهی چیزهایی میبینیم که از آنها وحشت داریم. اما کنجکاوی برانگیزترین مسئله خواب دیدن، خواب دیدن نابینایان است.
آیا نابینایان هم خواب میبینند؟ آیا آنها از شر یا لطف این تصاویر خیالی، راحت هستند؟ اگر آنها هم خواب میبینند، دقیقاً چطور ممکن است که در حالت غیر هشیار، ناگهان بینا شوند؟
سالها پیش، تصور میشد که نابینایان، خواب نمیبینند. به طور دقیقتر، این تصور جا افتاده بود که اگر بینایی را پیش از سنی خاص از دست بدهید، قدرت دیدن رویاها را نخواهید داشت. اما پژوهشها درباره خواب دیدن نابینایان نشان میدهند که نابینایان، میتوانند در خواب خود تصویر ببینند.
در این مقاله از «چطور»، قصد داریم بررسی کنیم که نابیناها چه خوابهایی و با چه کیفیتی میبینند؟ آیا آنها کابوس هم میبینند؟
آیا همه میتوانند خواب ببینند؟
ما زمانی «خواب همراه با رویا» را تجربه میکنیم که در خواب REM باشیم. رِم، مرحلهای از فرایند خواب است که در آن، حرکات چشم سریع میشوند. در خواب REM، تغییراتی فیزیولوژیک در بدن رخ میدهد؛ مانند شل شدن عضلانی عمیق، سریع شدن تنفس، لرزش یا حرکات شدید چشمها و افزایش فعالیت مغز.
خواب رم در حالت عادی، منجر به دیدن حدوداً دو ساعت رویا دیدن میشود و در نهایت، در دیگر مراحل فرایند خواب، ادغام میشود و به پایان میرسد.
پژوهشگران میگویند که رویاها، راهکار ذهن برای تثبیت خاطرات هستند. ذهن برای این کار، ممکن است به مرور خاطرات بپردازد، اتفاقها یا ادراکات حسی اخیر را مجدداً سازماندهی کند یا تجربههای جدید را با تجربیات قبلی پیوند بزند.
در این موقعیت، بینایی از جمله اجزای اساسی حافظه است. اما اجزای مهم دیگری هم در عملکرد حافظه دخیل هستند.
نکته مهم این است که بدانیم: تا زمانی که خاطرات بتوانند با ادراکات حسی پیوند بخورند، هر کسی میتواند رویا ببیند؛ چه بینا باشد و چه نابینا. به جز بینایی، حواس چشایی، لامسه، بویایی، آگاهی فضایی و حس کردن، در شکلدهی حافظه دخیل هستند.
نابیناها چه خوابهایی میبینند؟

اگر درباره خواب دیدن نابینایان و محتوای آن کنجکاوید، به خوابهای معمول خود فکر کنید. به احتمال قوی، ترکیبی از چیزهای عجیب و غریب در خوابهایتان میبینید که هیچ معنایی نمیدهند! شاید خواب مسائل روزمره و بسیار پیش پا افتاده را ببینید که هر روز با آنها سر و کار دارید یا ممکن است گاهی، صحنههای شرمآوری را ببینید.
آدمهای نابینا هم تا حد زیادی، همین سبک رویاها را تجربه میکنند. یک پژوهش در سال ۱۹۹۹، تعداد ۳۷۲ خواب ۱۵ فرد بزرگسال نابینا را بررسی کرد. پژوهشگران این تحقیق، شواهدی پیدا کردند که نشان میداد رویاهای آدمهای نابینا، شباهت بسیار زیادی به افراد بینا دارد. البته چند مورد استثنا وجود داشت:
- نابینایان، خوابهای کمتری با محوریت موفقیت یا شکست شخصی میدیدند.
- آنها کمتر خواب تعاملهای پرخاشگرانه میدیدند.
- برخی از نابیناها، خواب حیوانات را میدیدند. این خوابها عموماً درباره سگهای امدادگری بود که به آنها کمک میکردند.
- برخی از نابینایان، به طور مرتب، خواب انواع غذا یا غذا خوردن را میدیدند.
یکی دیگر از یافتههای پژوهش این بود که شرکتکنندگان نابینا، دو برابر آدمهای بینا، خواب بدشانسی و بدبیاری میدیدند. به نظر میرسد که خوابهای افراد نابینا هم، بازتابدهنده زندگی روزمرهشان است و نگرانیها و سختیهای موجود در زندگیشان را منعکس میکند.
نابیناها چطور خواب میبینند؟

آدمها، رویاهایشان را به شکلهای مختلفی تجربه میکنند. اکثر افراد بینا، خوابهای به شدت بصری میبینند. پس طبیعی است که برایتان سوال پیش بیاید: خواب دیدن نابینایان چطور است و آیا نابیناها هم خوابهایشان را «میبینند»؟
وقتی از «رویا دیدن» صحبت میکنیم، معمولاً یک تصویرسازی به شدت بصری و مناظر حیرتانگیز به ذهنمان میرسد. خواب دیدن به نظر افراد زیادی، مانند فیلم دیدن، درون ذهن است. اما در خواب دیدن، حواس دیگر هم دخیل هستند.
در اکثر رویاها، حرکت وجود دارد؛ همچنین، صدا، کمتر از یک درصد بوها، مزهها یا لمس کردن.
این حسها در خواب افراد نابینا بیشتر وجود دارد. آنها در طول روز، از حواسی غیر از بینایی استفاده میکنند و در زمان رویا دیدن هم، طبیعتاً با حواسی سر و کار دارند که تجربهاش میکنند.
بعضی افراد نابینا، بسته به میزان نابینایی و زمان از دست دادن بینایی، قادرند تصاویری بصری را در رویایشان ببینند. طبق پژوهشها، آدمهایی که پس از هفت سالگی نابینا شدهاند، همچنان رویای تصویری میبینند. نابینایان مادرزاد چنین چیزی را تجربه نمیکنند اما ممکن است مغز آنها با کمک حواس دیگر، نوعی تصویر ایجاد کند و به آنها نمایش دهد.
کسانی که پس از هفت سالگی نابینا شدهاند، ادراک بصری را در خوابهایشان، بیشتر تجربه میکنند. این نشان میدهد که بینایی، شناخت و حافظه، طی دورهای مشخص از رشد، با یکدیگر ادغام میشوند. تصاویر بصری برای این عده از نابیناها، شباهت زیادی به آدمهای بینا دارد.
کسانی که در طول زندگی نابینا میشوند، هر چه بیشتر از زمان این رخداد برایشان بگذرد، وضوح و رنگهای عوامل بصری را کمتر مشاهده میکنند. با افزایش سن، ممکن است گاهی در یک رویا، تصویری را ببینند.
کسانی که نابینای مادرزاد هستند یا در سالهای ابتدایی زندگی نابینا شدهاند، رویای تصویری نمیبینند. اما اکثر آنها، متوجه ارتباط موقعیت و مکانی چیزها میشوند؛ در نتیجه، نوعی بازنمایی خیالی از اندازهها، مقیاس، موقعیت یا حرکت افراد و اجسام برای خود ایجاد میکند. همین موضوع باعث میشود تا درک مشابهی از زمان، مکان و آدمها، نسبت به افراد بینا داشته باشند.
آیا نابیناها کابوس میبینند؟
برای بسیاری سوال است که آیا نابیناها کابوس میبینند؟
همانطور که گفتیم، محتوای خواب نابینایان فرقی با افراد بینا ندارد؛ اما شدت احساسات میتواند متفاوت باشد.
پژوهشها نشان میدهند که نابینایان احتمالاً، بیش از افراد بینا، کابوس میبینند. به خصوص نابینایان مادرزاد. دلیل این موضوع ممکن است عملکرد مغز آنها در شکلدهی به حافظه و تجربه کردن باشد که رویاهای آشفتهتری ایجاد میکند. جالب است بدانید که ناشنواهای مادرزاد هم بیشتر از افراد شنوا، کابوس میبینند.
متخصصان عقیده دارند که نرخ بالاتر کابوس دیدن در افراد نابینا، احتمالاً با حجم تجارب سخت یا تهدیدآمیز زندگی آنها مرتبط است. این موضوع، چندان عجیب به نظر نمیرسد! تصور کنید که خودتان تحت استرس باشید یا مشکلاتی برایتان پیش بیاید؛ طبیعتاً طی این دوران، بیشتر خواب بد میبینید.
علاوه بر این ممکن است علت این اتفاق، ناتوانی مغز در ساخت تصاویر ذهنی برای مشاهده و پردازش خاطرات و ادراکهای حسی باشد. وقتی درک دقیقی از ارتباط مکانی و موقعیت چیزها نداشته باشیم، رویاهایمان ممکن است گسسته، درهم و برهم و آشفته به نظر برسند.
خواب دیدن نابینایان چه فرقی با آدمهای بینا دارد؟
تصورات و باورهای قدیمی را دور بیندازید! پژوهشها و خود افراد نابینا میگویند که نابیناها هم خواب میبینند! البته خواب دیدن نابینایان به شکلی متفاوت از آدمهای بینا است. نوع تصاویری که فردی نابینا در رویاهایش میبیند، بسته به زمان از دست دادن بینایی، متفاوت است.
کسانی که در طول زندگی نابینا شدهاند، همچنان، رنگها و تصاویر را در خوابهایشان، مشابه آدمهای بینا میبینند. نابیناهای مادرزاد، معمولاً در رویا تصویر نمیبینند اما بر اساس سایر حواس ادراکی خود، رویا را تجربه میکنند؛ رویاهایی که دقیقاً به اندازه رویاهای آدمهای بینا، واقعی هستند. یادمان نرود که رویا دیدن، چیزی جز واکنش عاطفی و محتوایی نیست که همه آدمها، بینا و نابینا، در طول خواب تجربهاش میکنند.
آیا تا به حال از فردی نابینا پرسیدهاید یا تجربهای از آدمهای نابینا خواندهاید که تعریف کند آنها چه خوابهایی میبینند؟ رویاهای آدمهای نابینا را چطور توصیف میکنید؟ به نظر شما، تصاویر ساخته ذهن آنها چقدر به تصاویر واقعی نزدیک است؟ لطفاً نظرات و آموختههای خود را با ما و دیگر خوانندگان «چطور» در میان بگذارید.
منبع: healthline , verywellhealth
در افسردگی غم به لایههای عمیق زندگی نفوذ کرده و اختلالاتی در احساسات و رفتار شما بهوجود میآورد. اگر احساس افسردگی دارید، حتما با کمک یک روانشناس متخصص مشکل را ریشهیابی کنید و برای حل آن راهکار بگیرید.برای ارتباط با مشاور متخصص افسردگی روی دکمه زیر کلیک کنید.
هشدار! این مطلب صرفا جنبه آموزشی دارد و برای استفاده از آن لازم است با پزشک یا متخصص مربوطه مشورت کنید. اطلاعات بیشتر
به کمک زبان بدن، ناگفتهها را بگویید و بشنوید