در روزهای آینده، ماهوارهای جدید که میتواند تغییرات سطح زمین را با دقتی در حد سانتیمتر و تقریباً بهصورت لحظهای، صرفنظر از شرایط آبوهوایی یا زمان روز، تشخیص دهد، قرار است از مرکز فضایی ساتیش داوان هند در نزدیکی منطقه چنای پرتاب شود.
براساس گزارش «Sciencealert»، ماهواره NISAR که نزدیک به ۳ تن وزن دارد و به آنتن راداری ۱۲ متری مجهز شده، با بودجهای ۱.۵ میلیارد دلاری توسعه یافته و قادر است جزئیاتی بیسابقه از سطح زمین و جریان آب در آن ثبت کند. این دادهها میتوانند برای کشاورزان، پژوهشگران اقلیمی و تیمهای واکنش به بلایای طبیعی بسیار مفید باشند.
کاربردهای گسترده ماهواره NISAR
ماهوارههای رصد زمین دهههاست که در حوزههایی مانند پیشبینی وضع هوا، برنامهریزیهای اضطراری و بررسی تغییرات اقلیمی کاربرد دارند. اما بسیاری از این ماهوارهها برای ثبت تصاویر به نور خورشید نیاز دارند، بنابراین تنها در روز و در شرایط بدون ابر قابل استفاده هستند. این محدودیت در مناطق گرمسیری یا هنگام وقوع بلایای شبانه مشکلساز میشود.
ماهواره NISAR، که نتیجه همکاری ناسا و سازمان فضایی هند (ISRO) است، با بهرهگیری از فناوری رادار دهانه ترکیبی (SAR) این مشکل را حل میکند. نام NISAR نیز مخفف NASA-ISRO Synthetic Aperture Radar است.
فناوری SAR که ابتدا در سال ۱۹۵۱ برای مصارف نظامی توسعه یافت، بهجای استفاده از نور خورشید، سیگنالهای راداری را به سطح زمین میفرستد و بازتاب آن را دریافت میکند. این روش مانند گرفتن عکس با فلاش در اتاق تاریک است و امکان تصویربرداری در شب یا در شرایط ابری، دودی و حتی خاکستری را فراهم میکند.
سیگنالهای راداری همچنین میتوانند از پوشش گیاهی متراکم عبور کنند و نسبت به وجود آب حساس هستند، زیرا آب بازتاب این سیگنالها را تغییر میدهد. آژانس فضایی اروپا نیز از این ویژگی در مأموریت اخیر Biomass خود برای تصویربرداری سهبعدی از جنگلها استفاده کرده است.
بهگفته «سانگ-هو یون»، مدیر آزمایشگاه سنجشازدور سنگاپور، استفاده از SAR در مدیریت بلایای طبیعی در ۱۵ سال گذشته نقش مهمی داشته و دادههای آن در صدها حادثه نظیر زمینلرزه، سیل و طوفان مورد استفاده قرار گرفته است. پرتاب NISAR در ۱۸ ژوئن (۲۸ خرداد) قرار است این دستاوردها را گسترش دهد.
ماهواره NISAR که بیش از یک دهه برای توسعه آن زمان صرف شده، یکی از گرانترین ماهوارههای تصویربرداری از زمین محسوب میشود. دادههای این مأموریت بهصورت رایگان و عمومی در اختیار پژوهشگران سراسر جهان قرار خواهد گرفت و تقریباً هر 12 روز یکبار، تصاویری با وضوح بالا از بیشتر مناطق خشکی و یخی زمین ثبت خواهد کرد.
برخلاف ماهوارههای فعلی مانند «Sentinel-1» که تنها از یک فرکانس راداری استفاده میکنند، NISAR از دو فرکانس مکمل بهره میبرد که باعث افزایش وضوح و نفوذ بیشتر به پوشش گیاهی میشود. این ماهواره همچنین مناطق وسیعتری از قطب جنوب را پوشش خواهد داد.
NISAR قادر خواهد بود میزان زیستتوده جنگلها را اندازهگیری کرده و گیاهان غوطهور در مناطق باتلاقی را نیز با دقت نقشهبرداری کند. این اطلاعات برای درک بهتر اکوسیستمهای دارای تنوع زیستی بالا و ظرفیت ذخیره کربن بسیار ارزشمند است.
علاوهبراین، این ماهواره میتواند تغییرات ارتفاع سطح زمین را در حد میلیمتر تشخیص دهد. این ویژگی برای نظارت بر نشست سدها، سطح آبهای زیرزمینی، و بررسی خسارات ناشی از زمینلرزه، رانش زمین یا فعالیتهای آتشفشانی کاربرد دارد و میتواند به برنامهریزی مؤثرتر در مواقع بحرانی کمک کند.
یکی دیگر از کاربردهای مهم NISAR، اندازهگیری دقیق رطوبت خاک در تمام شرایط آبوهوایی است. این اطلاعات میتوانند به کشاورزان کمک کنند تا زمان مناسب آبیاری را تشخیص دهند، مصرف آب را بهینه کنند و بازده محصولات خود را افزایش دهند.
از دیگر کاربردهای کلیدی این مأموریت میتوان به پایش جریان یخچالهای طبیعی، فرسایش سواحل و نشت نفت در دریاها اشاره کرد.
این مأموریت جاهطلبانه، نویدبخش تحولی بزرگ در دانش زمینشناسی و خدمت به جوامع انسانی در سراسر جهان است.